Yıllık izinlerime istinaden yemek çeki verilebilir mi?
Soru: Merhabalar, işverenim kullanmadığım yıllık izinlerime istinaden bana yemek çeki verdi. İşverenimin böyle bir hakkı var mı? Ben yemek çeki istemiyorum fakat konu hakkında bir fikrim olmadığı için bir şey de söyleyemedim. Bana bilgi verebilirseniz çok sevinirim. İyi çalışmalar.
Cevap:
Merhabalar,
İşçinin yıllık ücretli izin hakkı 4857 sayılı İş Kanunu tarafından, dinlenme hakkı ise anayasa ile koruma altında bulunmaktadır. Bu o kadar önemli bir konudur ki; işçinin kendi rızasıyla bile bu haktan vazgeçmesi mümkün bulunmamaktadır.
İşveren işçiye her yıl için 4857 Sayılı İş Kanunu‘nda belirlenen belirlenen sürelerle yıllık ücreti sürekli olarak vermek ile mükelleftir. Her hizmet yılına karşılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içinde kullandırmalıdır. Yıllık izin sürelerinde herhangi bir nedenden ötürü biriktirme, erteleme yapılması söz konusu değildir.
İşçi izni var ise izin kullanmak zorundadır.
İşçiye hak ettiği yıllık ücretli izini yerine ücretinin ödenmesi, işçinin sözleşmesinin feshi esnasında henüz kullanamadığı yıllık ücretli izin hakkının ödenmesi esnasında mümkündür. Bunun dışında işçiye her hangi bir yöntemle ödeme yapılarak yıllık ücretli izin hakkının kullandırılmış sayılması, yasal mevzuat gereği mümkün değildir.
İş Kanunu’nun yıllık izin hakkını düzenleyen hükümlerine göre, bu hakkın izin olarak kullanılması şarttır. Bu bakımdan olası bir iş akdinin fesih durumu söz konusu değil ise, yıllık izine çıkmayıp işçinin izin ücretinin paraya çevrilmesi söz konusu değildir. Her iki tarafında rızası olsa da, taraflar arasında imzalanan sözleşmeler de maddeler halinde belirtilse de kanun hükmünde geçerli değildir.
Olaya direk ekonomik boyutuyla yaklaşıldığı taktirde tabiki sağlıklı kararlar vermek son derece zor. Ama dinlenme hakkının, dinlenmenin, kişiye ne gibi faydalar sağlayacağını, dur durak vermeden çalışırken yaşadığımız herhangi bir problem de daha iyi anlıyor insan. Gerek iş kazaları, gerek sosyal problemler, gerekse kişinin ara vermeden sürekli çalışarak yaşayabileceği sağlık sorunlarının önüne geçebilmek adına, yıllık izinlerin işçilere kullandırılması zorunludur.
Özetlememiz gerekir ise şayet;
İşçinin iş sözleşmesi devam ettiği sürece, işçinin yıllık izin hakları hiç bir şekilde para, hediye çeki, alışveri çeki gibi ürünler ile ortadan kaldırılamaz. İşçiler yıllık izinlerini ilgili dönemler de kullanmak, işveren ise ilgili dönemler de işçilerini yıllık izin kullandırmak zorundadırlar.
Yıllık izinlerime istinaden yemek çeki verilebilir mi?