Yıllık izinde çalışma yasağı
Soru: Merhaba, özel bir şirkette çalışıyorum. Şuan bir aylık senelik iznimi kullanıyorum. Bir firma bana 15 günlük iş teklif etti. Acaba ben bu işte çalışabilir miyim? Asıl işverenim bu olaydan haberdar olursa, ne gibi problemler ile karşılaşırım? Yıllık izinde çalışma yasağı var mı? Teşekkür ederim, iyi çalışmalar.
Cevap:
Merhabalar,
İşçinin iş sözleşmesinden ve yasalardan doğan en temel haklarından birisi de yıllık ücretli izin hakkıdır.
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 53. maddesine göre, işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, işçinin hizmet süresi; ( Deneme süresi dahil ) Bknz: Deneme süresi kıdemden sayılır mı?
- Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara on dört günden,
- Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara yirmi günden,
- On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmi altı günden,
Az olamayacaktır.
Ancak on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
Yıllık izinde çalışma yasağı
Öncelikle insanların çalıştıkları iş yerlerinden hangi amaçla yıllık izine ayrıldığının farkına varması gerekmektedir. Siz işyeriniz de gerekli çalışma şartlarını yerine getirerek yıllık izin hakkına sahip oldunuz ve işvereniniz de zorunlu olarak size bu izni kullandırıyor. Bu neden ile şimdi dinlenme zamanı, başka bir işte çalışamazsınız.
Senelik izin kullanmakta ki gaye, insanların kendileri için gerekli olan dinlenmelerini gerçekleştirmesi ve enerjilerini tekrardan toplayarak izin dönüşü işe başlamaları içindir. Bu sebeple yıllık ücretli izin süresince çalışanların başka iş veya iş yerlerinde çalışmaları da usülen yanlıştır.
Eğer bir işçi, anayasal hakkı olan senelik iznini kullanırken, izin süresi içerisinde başka bir yerde ücret karşılığında çalışması durumunda, anayasal hakkı olan dinlenme hakkından vazgeçmiş olur ve bu da kabul edilebilir bir durum değildir.
Yıllık izin süresi içerisinde çalıştığı tespit edilen işçiye izin öncesi peşin olarak verilen izin ücreti işveren tarafından geri alınabileceği gibi, bu durum işçinin sadakat borcunu da, aykırılık oluşturduğu 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 25 II-e bendine göre, işverene iş sözleşmesini tazminatsız olarak haklı nedenle derhal fesih hakkı verir.
Bu konu ile ilgili 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 58. Madde’sinde aşağıdaki ifadelere yer verilmiştir.
İzinde çalışma yasağı
Madde 58 – Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.
Özetlememiz gerekir ise şayet;
Dinlenme hakkı anayasal bir haktır ve bu neden ile kanunlar işçilere böyle bir hak vermiştir. Normal şartlarda yıllık izin için asıl amaç dinlenme amaçlı olacağı için, öncelik her zaman kendinizde olmalı ve yıllık izin süresince çalışmamanız gerekmektedir.
Çalıştığı tespit edilen işçiye izin öncesi peşin olarak verilen izin ücreti işveren tarafından geri alınabileceği gibi, bu durum işçinin sadakat borcunu da, aykırılık oluşturduğu 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 25 II-e bendine göre, işverene iş sözleşmesini tazminatsız olarak haklı nedenle derhal fesih hakkı verir. Bu durum tamamen işvereninizin inisiyatifindedir. Siz şuan böyle bir düşünce içerisindeyseniz, öncelikle asıl işvereniniz ile görüşüp onların onayını almanız, bu sebepten dolayı sorun yaşamanıza engel olacaktır.