Ücreti arttırılmayan işçi kıdem tazminatını alarak iş yerinden ayrılabilir mi?
Soru: Merhaba, beş senedir bir firmada çalışıyorum ve yaklaşık iki senedir ücretim arttırılmıyor. Ben bu durumdan çok şikayetçiyim. Sırf ücretim arttırılmadığı için, kıdem tazminatımı alarak iş yerinden ayrılabilir miyim? Yardımlarınız için teşekkürler, kolay gelsin.
Cevap:
Merhabalar,
Tabii olduğumuz 4857 Sayılı İş Kanunu‘nda bu konu ile ilgili herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Ücretlerin hangi dönemlerde veya oranlarda artırılacağına ilişkin herhangi bir çerçeve belirlenmiş durumda değildir. Ücret uygulamaları konusundaki yasal düzenleme asgari ücretin altında ücretle işçi çalıştırılamayacağı ile sınırlıdır. Yani bir iş yeri, ilgili dönemlerde, asgari ücretin altında bir işçi çalıştıramaz. İşverene asgari ücretin üzerinde ki tutarlar ile ilgili herhangi bir zorlama yapılamaz.
Bunun ötesinde ücret uygulamalarına ilişkin esaslar, iş sözleşmelerinde belirlenebilmektedir. İş sözleşmesinde bağlayıcı bir hüküm bulunmaması halinde, uygulamaya ilişkin tüm yetki işverene aittir. İş sözleşmesinde herhangi bir hüküm bulunmamasına karşın, ücret artışlarındaki anlaşmazlık nedeni ile işten ayrılan işçi istifa etmiş sayılacağından, herhangi bir tazminat hakkı oluşmayacaktır
Sözleşmenize bakmanız gerekiyor.
İşçiye yapılacak zammın iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmelerinde belirtilmesi halinde, sözleşmede belirtilen oranda veya hiç zam yapılmaması işçiye haklı nedenle fesih hakkı verir ve iş sözleşmesini haklı olarak fesheden işçiye kıdem tazminatı ödenir.
İş akdini haklı olarak fesheden işçiye kıdem tazminatı ödenir, ancak ihbar tazminatına hükmolunamaz.
Özetleyecek olursak şayet;
İşveren işçi ile imzalamış olduğu bireysel sözleşme veya toplu iş sözleşmesi ile zam yapma taahhüdünde bulunmadı ise, işçisinin ücretine zam yapmak zorunda değildir.
Hatta zam yapmama kararı aldı ise bu durum çalışana iş sözleşmesini haklı nedenle fesih hakkı kazandırmamaktadır. Fakat, sözleşme de zam kararı alınmışsa bu durumda işveren zam miktarını belirli kriterlere göre belirlemek zorundadır. İş sözleşmesinde yapılacak zam oranının ve süresinin belirlenmemesi halinde işveren zam yapmaya zorlanamayacaktır.
Bu durumda zam yapılıp yapılmayacağı veya yapılacaksa zammın oranı, işçinin performansı, pozisyonu, terfi durumu, enflasyon oranı, sektördeki ve işyerindeki ücretlerin genel durumu göz önünde bulundurularak işveren tarafından belirlenecektir. Bu durumda işçilerin zam beklentileri karşılanmazsa istifa eden işçinin tazminat hakkı olmayacaktır.
Fakat imzalamış olduğunuz iş sözleşmesinde, işçinin ücretine zam yapılmalıdır diye bir hüküm var ise ve buna rağmen ücretinize zam yapılmaz ise, iş sözleşmenizi haklı bir neden ile feshedebilir, kıdem tazminatınıza hak kazanabilirsiniz.