Toplu işçi çıkarma konusu ile ilgili 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 29. maddesinde;
İşveren; ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri veya işin gerekleri sonucu toplu işçi çıkarmak istediğinde, bunu en az otuz gün önceden bir yazı ile, iş yeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirir.
İş yerinde çalışan işçi sayısı:
a) 20 ile 100 işçi arasında ise, en az 10 işçinin,
b) 101 ile 300 işçi arasında ise, en az %10 oranında işçinin,
c) 301 ve daha fazla ise, en az 30 işçinin,
İşine 17. madde uyarınca ve bir aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi toplu işçi çıkarma sayılır.
Birinci fıkra uyarınca yapılacak bildirimde işçi çıkarmanın sebepleri, bundan etkilenecek işçi sayısı ve grupları ile işe son verme işlemlerinin hangi zaman diliminde gerçekleşeceğine ilişkin bilgilerin bulunması zorunludur.
Fesih bildirimleri, işverenin toplu işçi çıkarma isteğini bölge müdürlüğüne bildirmesinden otuz gün sonra hüküm doğurur.
İşyerinin bütünüyle kapatılarak kesin ve devamlı suretle faaliyete son verilmesi halinde, işveren sadece durumu en az otuz gün önceden ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirmek ve işyerinde ilan etmekle yükümlüdür. İşveren toplu işçi çıkarmanın kesinleşmesinden itibaren altı ay içinde aynı nitelikteki iş için yeniden işçi almak istediği takdirde nitelikleri uygun olanları tercihen işe çağırır.
Mevsim ve kampanya işlerinde çalışan işçilerin işten çıkarılmaları hakkında, işten çıkarma bu işlerin niteliğine bağlı olarak yapılıyorsa, toplu işçi çıkarmaya ilişkin hükümler uygulanmaz.
İfadelerine yer verilmiştir.
Toplu işçi çıkarma uygulaması yapabilmek için;
- İş yerinde en az 20 işçinin çalıştırılması,
- Bir sefer de en az 10 işçinin işten çıkartılması,
Gerekmektedir.
Bir iş yerinde eğer 20 kişiden az kişi çalıştırılıyorsa, o iş yerinde toplu işçi çıkarma işleminin yapılması söz konusu değildir.
Toplu işçi çıkarma işleminde ki diğer sınır ise, kaç işçinin işten çıkarılacağı ile ilgilidir. Eğer bir sefer de 10 işçiden daha az işçi işten çıkartılıyorsa, bu ” toplu işçi çıkarma” olarak nitelendirilemez.
Toplu İşçi çıkarma işleminde işverenin yükümlülükleri nelerdir?
İşveren, hangi nedenlerden ötürü ( ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, iş yeri veya işin gerekleri sonucu ) toplu işçi çıkarma işlemi yapacak ise, bu durumu sebep ve belgeler ile beraber çıkış yapılacak olan tarihten en az otuz gün öncesinden bir yazı ile,
- İş yeri sendika temsilcilerine,
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumu’na,
Bildirmek ile yükümlüdür.
