Servis güzergahının değişmesi 

Soru: Merhaba, yaklaşık iki senedir özel bir şirkette çalışıyorum. İşe gidip gelirken iş yerinin servisini kullanıyorum. Son bir aydır servis güzergahında problemler yaşıyorum. Normalde beni indirmesi gereken yerde değil de, yaklaşık iki kilometre ileride indiriyor beni. Ben iki senedir servis ile evime gidip gelirken, şimdi ekstra dolmuş masrafı da yapmak zorunda kalıyorum. Bu konu hakkında yardımlarınızı rica ediyorum. Servis güzergahının değişmesi ile ilgili nasıl bir hakkım var? İşveren servis güzergahını değiştirebilir mi? Yardımlarınız için teşekkür ederim, iyi çalışmalar.

Cevap:

Merhabalar,

Açıkçası işverenlerin çalışanlarına servis sağlaması konusunda 4857 Sayılı İş Kanunu‘nda bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu neden ile işverenin işçilerine bazı özel durumlar hariç servis sağlamak zorunluluğu bulunmamaktadır. Konu ile ilgili İşveren servis sağlamak zorunda mı? Başlıklı yazımızdan detaylı bilgi alabilirsiniz.

İşverenlerin, işçilere servis sağlamasının zorunlu olduğu tek durum, belediye sınırları dışındaki iş yerlerinde ya da belediye sınırları içinde olmakla beraber toplu taşıma araçlarıyla gidip gelme zorluğu bulunan iş yerlerinde çalışan kadın işçilerin gece postalarına gidip gelmeleri konusudur.

Personeller iş yerine ulaşımdan kendileri sorumludur. Biraz önce de söz ettiğimiz gibi, tabii olduğumuz 4857 Sayılı İş Kanunu‘muzda işverenlerin çalıştırdıkları işçileri iş yerlerine ulaştıracağı ya da ulaşım masraflarını karşılayacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır. Fakat bazı firmalar böyle bir zorunluluğu bulunmasa da, özellikle ulaşım yerlerine uzak oldukları için servis hizmeti sağlamaktadır. Bu durumda çalışanların o firmaları tercih etmeleri bakımından oldukça önemli bir etkendir.

Çünkü işçiler, işe girerken ücretle birlikte ücret dışı menfaatleri birlikte değerlendiriyor ve ona göre kararlarını veriyorlar. İş yerinde düzenli olarak var olan servis hizmeti iş şartlarının bir unsurudur ve bir anda bu hizmetten vazgeçilmesi işçiler adına olumsuz bir durumdur.

Servis var ise kaldırılması söz konusu olamaz.

İşe giriş esnasında diğer haklar gibi ( ücret, sosyal haklar vb. ) servis hakkı da iş sözleşmelerinde beyan edilmelidir. Buna istinaden işçilerin servis hakkının olup olmadığı hüküm altına alınacaktır. Eğer taraflar arasında imzalanan iş sözleşmelerinde servis hakkı hüküm altına alındı ise, işverenler bu hakkı tek taraflı olarak kaldırması söz konusu değildir. Ayrıca iş sözleşmelerinde herhangi bir servis hakkı beyan edilmediği halde, iş yerinde servis varsa ise gene aynı durum geçerlidir ve var olan servis işçilerin nazarında kazanılmış bir hak olacaktır.

Servisin kaldırılması işçi adına haklı neden ile fesih sebebidir. 

İşveren iş sözleşmesinde işçilerine sağlaması gereken servis hizmetinden vazgeçmesi durumunda işçi açısından “ haklı neden ile iş sözleşmesini feshetme” hakkı doğmuş olacaktır. Dolayısıyla, işe girerken işçiye servis imkanının sağlanacağı söylenmiş, işçinin kararı servis hizmeti ile etkilenmiş ve bu hizmetin işverenin kararıyla kaldırılması söz konusu olmuşsa, bu durum çalışma şartlarının esaslı şekilde değişmesi anlamına gelir. 

Sizin durumunuz da açıkçası bu olaydan bir farkı yok.  Eminiz ki, siz şuan çalışmakta olduğunuz işyerini tercih etmenizde ki en büyük nedenlerden birisi ilgili iş yerinden evinize yakın bir bölgeye servisinin olup olmadığıdır. Siz en baştan belkide iki kilometrelik mesafe yüzünden bu işi kabul etmeyecektiniz. Tabi ki servisin tüm işçileri kapı kapı dolaşıp evine kadar bırakacak durumu yok ama bunun bir şekilde belirtilip, güzergahların önceden belirlenip, işçilere beyan edilmesi gerekmektedir.

Güzergahının hangi nedenden dolayı değiştiğini muhakkak yetkililere sormak durumundasınız. Herhangi bir yol çalışmasından ya da bölgenizdeki yollarda yaşanan ( yolun trafiğe kapanması ) durumlarından ötürü böyle bir durum ile karşılaşmış olabilirsiniz. Bu konuda fevri davranmamanızı tavsiye ediyoruz. İş yerlerinin servis güzergahı muhakkak değiştirilebilir, ama bu durumun makul ölçülerde olması kanaatindeyiz. Bir anda, iki, üç ya da daha fazla kilometrelik değişiklikler işçileri zor duruma düşürebilir.

Bu neden ile şirket ve servis yetkilileri ile konuşup güzergah değişikliğinin ” hangi nedenlerden ” dolayı değiştiğini öğrenin ve bu değişiklikler nedeniyle, ekstra masraf yaptığınızı işvereninize beyan edin. Eğer ilgilenmezler ya da sağlıklı bir cevap veremezler ise, iş sözleşmenizi haklı neden ile feshedebilirsiniz.

Servis güzergahının değişmesi