İstifa eden işçinin yeni iş arama izni
Soru: Selam, şuan çalışmaktayım fakat yaptığım işten hiç memnun değilim bu neden ile istifa etmek istiyorum. Ben eğer istifa edersem ve işverenim ihbar süresi boyunca çalışmam gerektiğini beyan ederse, ihbar süresi içinde iş arama izni kullanabilir miyim? Yoksa iş arama izni sadece işveren işçiyi işten çıkartırsa mı uygulanıyor? Bilginiz verebilirseniz sevinirim, teşekkürler.
Cevap:
Merhabalar,
Belirsiz süreli iş sözleşmesi haklı bir neden olmadığı halde ister işçi tarafından, isterse işveren tarafından sona erdirilsin fark etmez, her iki tarafında ihbar süresine uyması zorunludur.
Bu uygulama hem işçiyi, hem de işvereni korumak için getirilmiştir. Çünkü 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 24. maddesinde belirtilen haklı sebeplerden herhangi biri söz konusu olmadığı halde işçinin işten ayrılmaya karar vermesi ve işi birden bırakması işvereni zorda bırakabilir. İşveren hemen o işçi yerine işçi bulamayabilir ve bu neden ile iş aksayabilir.
Aynı şekilde 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesi’nde belirtilen haklı sebeplerden herhangi biri söz konusu olmadığı halde işçiyi işten çıkarmaya karar veren işverenin, aniden işçiyi işten çıkarması halinde işçi de doğal olarak bir takım sorunlar yaşayabilir. İşten çıkartılan işçi, yeni iş bulmakta zorlanabilir ve bu neden ile ekonomik problemler yaşayabilir.
İşte işverenin işten ayrılmaya karar veren işçi yerine yeni işçi bulabilmesi, işten çıkarılmasına karar verilen işçinin yeni bir iş bulabilmesi için ihbar süresi konulmuştur. İşçi hangi durumlarda ihbar tazminatına hak kazanır? Burada işverene bir istisna tanınmıştır. İşveren eğer isterse ihbar süresine ait ücreti peşin olarak ödeyip işçiyi hemen işten çıkarabilir. İhbar tazminatı hakkında merak edilenler
Kanun ihbar süresiyle ilgili olarak işçiye bir başka imkan daha tanımıştır. Bu da yeni iş arama iznidir.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 27. maddesi’nde konu ile ilgili;
Bildirim süreleri içinde işveren, işçiye yeni bir iş bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur. İş arama izninin süresi günde iki saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir. Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır.
İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o süreye ilişkin ücret işçiye ödenir.
İşveren, iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırır ise işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı öder.
İfadelerine yer verilmiştir.
Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere;
İş arama izninin süresi günde iki saatten az olamaz. İşçi arzu ederse, bu izinleri toplu olarak kullanabilir. Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır. İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa o süreye ilişkin ücreti işçiye ödemesi gerekir. İşveren, iş arama izni esnasında işçiyi çalıştırırsa, işçinin izin kullanarak bir çalışma karşılığı olmaksızın alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı ödemesi gerekir.
4857 Sayılı İş Kanunu‘nda bu izin hakkı düzenlenmiş olmakla beraber, yeni iş arama izninin sadece işverenin işçiyi işten çıkarmaya karar verdiği durumlarda mı geçerli olduğu, yoksa işçi kendisi işten ayrılmaya yani istifaya karar verdiğinde de yeni iş arama izni kullanma hakkı olup olmadığı konusunda bazen tereddüt oluşmaktadır.
Ancak madde hükümlerinden de anlaşılacağı üzere 4857 Sayılı İş Kanunu bu konuda herhangi bir ayrım yapmamış olup, ister işveren işçiyi işten çıkarmaya karar vermiş olsun, isterse işçi kendisi işten çıkmaya karar vermiş olsun fark etmez, her iki durumda da işçinin yeni iş arama iznini kullanma hakkı bulunmaktadır.
