İşyerinin taşınması işçiye fesih hakkı verir mi?
İşyerinin taşınması genel olarak işçinin çalışma şartlarında esaslı değişiklik olarak kabul edilebilir. Fakat bu esaslı değişikliğin işçiye iş sözleşmesini haklı neden ile feshetme hakkı vermesi için işçinin çalışma şartlarının ağırlaşması gerekmektedir. Eğer işyerinin taşınması halinde işçinin çalışma şartlarında ağırlaşma durumu doğuruyor ise, işçi iş sözleşmesini haklı neden ile feshedebilecektir. Aksi halde böyle bir durum söz konusu olmayacaktır. Bknz: İşçinin haklı nedenle fesih hakkı
Çalışma koşullarında esaslı değişiklik
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 22. Maddesi‘nde çalışma koşullarında ki değişiklikler ile ilgili;
İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da iş yeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı iş günü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir.
İfadelerine yer verilmiştir.
İşyerinin taşınması işçiye fesih hakkı verir mi?
Kıdem tazminatının hangi durumlarda ödeneceği 1475 Sayılı Eski İş Kanunu‘nun halen yürürlükteki 14. maddesi’nde hüküm altına alınmıştır. Bu durumlardan bir tanesi de işverenin işçinin çalışma koşullarında esaslı değişiklikler yapıp yapmadığı konusu ile ilgilidir. İşyerinin taşınması durumu zaman zaman esaslı değişiklik olarak kabul edilebilir. Dilerseniz bunu biraz detaylandıralım.
Öncelikle bu konuda ki ilk bakmamız gereken şey, taraflar arasında imzalanan iş sözleşmeleridir.
İşbaşı yapmadan önce imzalanan iş sözleşmelerinde;
“İşçi, işverenin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde bütün işyerlerinde çalışmayı kabul eder” şeklinde bir madde söz konusu ise, yeni adres neresi olursa olsun gitmek durumunda kalabilirsiniz. Bu neden ile çalışma şartlarında esaslı değişiklik olarak kabul edilse de, imzalanan iş sözleşmesi gereği iş sözleşmenizi haklı neden ile feshetme şansınız bulunmamaktadır.
Fakat sözleşmenizde;
“İşçi işverenin büyükşehir sınırları içerisinde bütün işyerlerinde çalışmayı kabul eder” şeklinde bir madde söz konusu ise, bu sefer yeni adresin nerede olduğu önem arz edecektir. Örnek vermek gerekir ise; İstanbul’da faaliyet gösteren bir firma, başka bir şehire taşınır ise, işçinin çalışma şartlarında esaslı değişiklik olacağından işçi iş sözleşmesini haklı neden ile feshedebilir.
İşyerinin taşınmasında işverenin yükümlülüğü
Her ne kadar iş sözleşmeleri ile hüküm altına alınıp taraflar arasında nakil serbesti olsa da işveren de bunu koz olarak kullanamaz. İşyerinin A adresinden B adresine taşınması kimi işçiler için bir problem doğurmasa da kimi işçileri zor durumda bırakabilir. Örnek vermek gerekir ise; A işyeri evine 5 km uzaklıkta olan bir işçi için B işyeri 25 km uzaklıkta olur ise işçi ile işverenin arasında sözleşmeden doğan nakil serbesti olması bir şeyi değiştirmez. İşçi yeni adresine taşınan işyerine gidebilmek için ekstra yol masrafı ile karşılaşabilir.
Bu tarz durumlarda işçiden ekstra yol masrafı yapılması beklenmemelidir. İşverenin işçinin bu masraflarını karşılaması yargıtay tarafından karara bağlanmıştır. Eğer işveren bu şartları yerine getirmez ise, çalışma koşullarında işçi aleyhine değişiklik doğmuş olacaktır ve bu neden ile otomatikman işçiye iş sözleşmesini haklı neden ile feshedebilecektir. ( Yargıtay 9. Hukuk dairesi. 2004/27850 – 2005/18819 )
İş sözleşmenizde bir ibare yoksa son karar işçinin
Eğer taraflar arasında imzalanan iş sözleşmelerinde biraz önce bahsettiğimiz maddelerden bulunmuyorsa ve işyeriniz büyükşehir sınırları dışında ki bir adrese taşınırsa, yeni adreste çalışıp çalışmama konusu işçinin inisiyatifinde olacaktır. Fakat burada dikkat edilmesi gereken husus kararın bir kereye mahsus ve yeni işyerine hiç gitmeden alınması gerektiğidir. Eğer siz yeni adreste çalışmayı deneyeyim olmadı vazgeçerim gibi bir düşünceye kapılırsanız hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz. Bu neden ile bu tarz bir taşınma söz konusu ise ve iş sözleşmenizde çalışmak zorunda olduğunuza dair bir madde söz konusu değil ise, yeni adrese hiç gitmeden eski adreste çalışırken işvereninize durumunuzu bildirmek durumundasınız.
Özetlememiz gerekir ise şayet;
İşyerinin taşınması işçiye fesih hakkı verir mi? Sorusuna verilebilecek net bir cevap ne yazık ki yoktur. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi konu tamamen taraflar arasında imzalanmış olan iş sözleşmesi ile alakalıdır. Evet işyerinin taşınması iş sözleşmenin esaslı unsurlarından birisidir ve bu durum bazı çalışanlar bazında ciddi problemler doğurabilir. Fakat, bu taşınma aynı belediye sınırları içinde olmuşsa ve iş sözleşmesinde işçi bu tarz durumlara peşinen rıza göstermiş ise, işçi yeni işyerine gitmek zorundadır. Taşınma büyük şehirlerde büyükşehir belediye sınırlarını, normal yerlerde belediye sınırları aşmış ise ve sözleşme bazında bir onay söz konusu değil ise, işçi yeni adrese gitmek zorunda değildir ve bu neden ile iş sözleşmesini haklı neden ile feshedebilir. Işveren bu işlem neticesinde kendisine kıdem tazminatını ödemek zorundadır.
Ayrıca;
Eğer ortada işçi ve işveren imzalanan bir sözleşme yoksa, belediye sınırları dışına gerçekleşen bir taşınma sonrasında işçi yeni işyerine gitmek zorunda değildir. İş sözleşmesini haklı neden ile kıdem tazminatını tahsil ederek feshedebilir. Bknz: İşçinin haklı nedenle fesih hakkı
