İşveren işçinin maaşında kesinti yapabilir mi?
Herkesin bildiği gibi çalışma hayatımız da uymak zorunda olduğumuz bir mevzuat ve bir takım kurallar vardır. Bu kuralların amacı özellikle işçilerin iş yerinde ki disiplinini sağlamak amacıyla konulmuştur.
İş yerinde ki disiplini sağlamak amacıyla konulan kurallardan bir tanesi de ” ücret kesme cezası” dır. Bu durumdan 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 38. maddesin de açıkça söz edilmiştir.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 38. maddesi’nde konu ile ilgili;
İşveren toplu sözleşme veya iş sözleşmelerinde gösterilmiş olan sebepler dışında işçiye ücret kesme cezası veremez.
İşçi ücretlerinden ceza olarak yapılacak kesintilerin işçiye derhal sebepleriyle beraber bildirilmesi gerekir. İşçi ücretlerinden bu yolda yapılacak kesintiler bir ayda iki gündelikten veya parça başına yahut yapılan iş miktarına göre verilen ücretlerde işçinin iki günlük kazancından fazla olamaz.
Bu paralar işçilerin eğitimi ve sosyal hizmetleri için kullanılıp harcanmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı hesabına Bakanlıkça belirtilecek Türkiye’de kurulu bulunan ve mevduat kabul etme yetkisini haiz bankalardan birine, kesildiği tarihten itibaren bir ay içinde yatırılır. Her işveren iş yerinde bu paraların ayrı bir hesabını tutmaya mecburdur. Birikmiş bulunan ceza paralarının nerelere ve ne kadar verileceği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının başkanlık edeceği ve işçi temsilcilerinin de katılacağı bir kurul tarafından karara bağlanır. Bu kurulun kimlerden teşekkül edeceği, nasıl ve hangi esaslara göre çalışacağı çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir.
İfadelerine yer verilmiştir.
İşveren hangi gerekçe ile işçinin maaşın da kesinti yapabilir?
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 38. maddesi‘ nde de belirtildiği gibi işveren, işçisi ile yapmış olduğu toplu iş sözleşmesi ya da iş sözleşmesinde belirtilen durumlar dışında işçinin ücretin de herhangi bir kesinti yapamaz.
Hangi nedenlerden ötürü ücret kesintisi cezası uygulanacağı iş başı yapmadan önce taraflar arasında imzalanan iş sözleşmelerinde belirtilmesi gerekmektedir.
Örnek:
- Bilinçli olarak işçinin kullandığı ve üzerine zimmetli olan şirket malına zarar vermesi,
- İşe bilinçli olarak geç gelinmesi,
Ücret kesintisi durumunda işverenin derhal ilgili işçiye bilgi vermesi gerekmektedir.
Olası bir ücret kesme durumunda, işveren hangi sebepten ötürü ve ne kadar ücret kesintisi uygulayacağını işçisine derhal bildirmek ile yükümlüdür.
Peki işveren ne kadar ücret kesintisi uygulayabilir?
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 38. maddesi’nde de belirtildiği gibi, işçinin ücretinde ki kesintiler bir ayda iki gündelikten veya parça başına yahut yapılan iş miktarına göre verilen ücretlerde işçinin iki günlük kazancından fazla olamaz.
İşe gelmeyen işçinin maaşından yapılan kesintiler, ücret kesme cezası mıdır?
Bunların ikisi farklı kavramlardır. Bir işçinin devamsızlık sonucu yapılan ücret kesintileri, ” ücret kesinti cezası” olarak adlandırılamaz.
İşçisine ücret kesme cezası uygulayan işveren, kesilen ücreti ne yapacak?
İlgili kanunda da belirtildiği gibi, işçisine ücret kesme cezası uygulayan işveren, kesilen ücret tutarını, Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlı’ğının vermiş olduğu hesap numarasına banka kanalıyla bir ay içerisinde ulaştırmak zorundadır.
Bu hesaba işveren tarafından aktarılan ücretler işçilerin;
- Sosyal Hizmetler,
- İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimleri,
- Mesleki Eğitimleri,
Yararına kullanılmaktadır.
ÜCRET KESME CEZASI HESAP BİLGİLERİ
T.C. ZİRAAT BANKASI ANKARA-MERKEZ ŞB.
Hesap No : 38775369 – 5005
IBAN NO : TR 11000 1000 001 387 753 69 5005
Çalışma Genel Müdürlüğü
Vergi Kimlik No: 815.029.2949
İşveren işçinin maaşında kesinti yapabilir mi?