İstihdam teşviki işsizlik fonundan karşılanacak
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ekonomi Şüra’sında mart döneminde işsizliği hızla düşürme hedefi koyarak başlattığı istihdam seferberliği kapsamında, önceki gün işvereni istihdama teşvik için yeni destek paketi açıklanmıştı. Pakete göre İstihdam teşviki işsizlik fonundan karşılanacak.
Paket 106,00 lirası vergi, 666,00 lirası da prim olmak üzere işverene şubattan itibaren alacağı her işçi için yıl sonuna kadar 773,00 lira devlet desteği öngörüyordu. Bu rakamın 666,00 lirası İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak. Böylece bir işçinin işverene maliyeti yıl sonuna kadar 2.088,00 liradan 1.314,00 liraya çekilmiş olacak.
Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın dün verdiği rakamlara göre söz konusu teşvikin maliyeti 12.3 milyar lira olacak. Ancak bu rakamın 11 milyar lirası İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak. İşsizlik Sigortası Fonu’nun Aralık 2016 sonu itibarıyla son verilerine bakıldığında toplam varlık 103.2 milyar liraya ulaşmış durumda.
İşsizlik Sigortası’ndan karşılanacak 11 milyarlık maliyet, Fon’un prim dışında yaklaşık 1 yıllık faiz getirisinden karşılanmış olacak. Fon büyüklüğü gelir ve giderler dikkate alındığında bu tarih itibarıyla 2015’e göre yaklaşık 10 milyar lira arttı. 2016 itibarıyla Fon’un yüzde 91’i devlet tahvili, yaklaşık yüzde 9’u da mevduatta değerlendirilerek ortalama yüzde 8.2 getiri elde edildi. Böylece Fon’un 2016’daki toplam faiz ve diğer getiri kalemleri toplam yaklaşık 9 milyar lira oldu. Bu rakam da işsizlik sigortasından çekilecek rakama yaklaşıyor. Kısacası yıllık 22.2 milyarlık Fon gelirlerinin yüzde 49’u ile istihdam seferberliğine destek planı finanse edilmiş olacak.
2017 yılı boyunca ödenecek
Söz konusu destek ödemesi, 1 Şubat 2017 tarihinden itibaren işe alınacak yeni işçiler için yapılacak ve 31 Aralık 2017 tarihine kadar devam edecek. Şubatta işe alınan işçi için 11 ay, martta işe alınan için 10 ay şeklinde olmak üzere destek ödemesi yapılacak. İşçilerin Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsizler arasından alınması gerekecek.
GAP projesine 10.8 milyar aktarıldı.
Kısa çalışma ödeneği, istihdama yönelik eğitim finansmanı gibi giderlerin dışında İşsizlik Sigortası Fonu’ndan 2012 sonuna kadar GAP Projesi’ne 10.8 milyar lira aktarıldı. Bu rakamın ilerleyen dönemler de işsizlik fonuna geri ödenmesi bekleniyor.
Kayıt dışı söz konusu olursa teşvikten faydalanmak söz konusu olmayacak.
İşverenlerin istihdam teşviklerinden yararlanabilmesi için prim borcunun bulunmamasının yanı sıra sigortasız veya sahte sigortalı işçi çalıştırılmaması zorunluluğu aranıyor. Yeni yasa teklifiyle bu düzenleme esnetilecek. Buna göre, mahkeme kararıyla ya da yapılan denetimlerde kayıt dışı işçi çalıştırdığı belirlenen ya da fiilen çalışmadığı halde sahte sigortalı gösterdiği belirlenen iş yerlerine ilk tespitte bir ay süreyle teşvik yasağı konulacak. Üç yıl içinde tekrarlanırsa her bir tespit için bir yıl süreyle teşvik yasağı uygulanacak.
Büyük işletmeler için kayıt dışı sınırı %1
Büyük işletmeler açısından bu yaptırıma bir istisna daha sağlanacak. Eğer kayıt dışı çalıştığı veya sahte sigortalı olduğu belirlenen kişi sayısı o iş yerindeki işçi sayısının yüzde 1’ini aşmıyorsa, herhangi bir yaptırım uygulanmayacak.
İstihdam teşviki işsizlik fonundan karşılanacak