İşsizlik maaşı almanın şartları nelerdir?
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na göre;
- İşsizlik sigortası kapsamında bir iş yerinde çalışırken çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenler,
- İşten çıkış tarihinden itibaren geriye doğru son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar.
İşsizlik maaşından faydalanabilmektedir.
İşsizlik maaşına nasıl başvurabilirim?
İşsizlik maaşına ister online sistem üzerinden e-devlet aracılığıyla, isterseniz ise en yakın işkur il/ilce müdürlüğüne bizzat giderek başvuru yapabilirsiniz. Bknz: İşsizlik maaşı ile ilgili merak edilenler
İşsizlik maaşına ne zaman başvurmalıyım?
İşsiz kalan kişi iş sözleşmesinin feshinden sonraki 30 gün içinde başvuruda bulunmalıdır. Başvuruda gecikilmesi halinde geçen her gün için işsizlik ödeneğinden faydalanılamayacaktır. Yani siz diyelim ki, Kasım ayında işten çıkarıldınız fakat, başvurunuzu şubat ayında yaptınız. İşkur her ne kadar işlemlerinizi şubat ayı yapsanız da, geç başvurunuzdan dolayı aralık ve ocak ayları ile ilgili bir ödenek alamayacaksınız. Farzedelim ki 8 ay faydalanmanız gereken işsizlik maaşından bu neden ile 6 ay faydalanacaksınız.
Buna göre;
İşten çıkış tarihinden itibaren geriye doğru, son üç yıl içinde;
- 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
- 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
- 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,
Süre ile işsizlik ödeneğine hak kazanmaktadır.
İşten çıkış kodları
Biraz önce yukarıda da bahsettiğimiz gibi işsizlik maaşınızdan faydalanabilmek için her ne kadar prim konusunda probleminiz olmasa da, işten çıkış nedeniniz çok önemlidir. Eğer işten çıkış nedeniniz işsizlik maaşına uygun değil ise, gerekli prim gün sayısına sahip olsanız bile işsizlik maaşından faydalanamazsınız. Bknz: SGK işten çıkış kodları ve açıklamaları
Hangi durumlarda işsizlik maaşından faydalanamazsınız?
Eğer ki işten çıkış nedenleriniz aşağıdaki nedenlerden birisi ise, işsizlik maaşından faydalanamazsınız.
- İşverenin işçiyi Ahlak ve iyi niyet kullarına aykırı hareketten dolayı işten çıkartır ise,
- İşçinin kendi iradesi ile istifa etmesi durumunda,
- Deneme süresi içerisinde, tarafların iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, (Deneme süresi 4857 sayılı iş kanunu’na göre İş Kanununda en çok iki aydır. Toplu sözleşmeler ile dört aya kadar çıkartılabilir.)
- Ölüm ve iş kazası sonucu ölüm durumunda,
- Emekli olma durumlarında,
- Malulen emeklilik nedeniyle işten ayrılış durumunda,
- Kadın işçinin evlilik nedeniyle işten ayrılması durumunda,
- Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması durumunda, ( 15 yıl 3600 gün vb.)
- Başka yere nakil durumlarında (Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer iş yerine nakli)
- Mevsimlik iş; Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır.)
- Kampanya bitimi (İş sözleşmesinin askıya alınması halinde kullanılır. )
- Statü değişikliği veya şirket içerisinde sgk 16 kod ( nakil ) numarasıyla yapılan değişiklerde işsizlik maaşı alınamaz,
- Disiplin kurulu kararı ile işçinin işten çıkarılması durumunda,
- Vize süresinin bitimi ( İş sözleşmesinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır)
- Diğer nedenler,
Hangi durumlarda işsizlik maaşından faydalanabilirim?
Eğer işten çıkış nedeniniz aşağıdaki nedenlerden birisi ise işsizlik maaşından, diğer prim şartlarını yerine getirdiğiniz taktirde faydalanabilirsiniz.
- Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi,
- Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi,
- Askerlik,
- Toplu işçi çıkarma,
- İş yerinin kapanması,
- İşin sona ermesi,
- İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih,
- İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih,
- İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih,
- İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih,
- İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih,
- Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih,
- 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih,
- Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi,
- İş yerinin devri, işin veya iş yerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih,
Bu konu ile ilgili daha detaylı bilgi vermek gerekir ise, aşağıdaki listeye de göz atabilirsiniz.
Kırmızı ile belirttiğimiz numaralar sıralama için kullanılmamıştır. Numaralar işten çıkış kodlarıdır. İşten çıkış kodları ile ilgili detaylara ulaşmak için SGK işten çıkış kodları ve açıklamaları başlıklı yazımıza da bakabilirsiniz.
1– Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
2– Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
3– Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
4– Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
5– Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
8– Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
9– Malulen emeklilik nedeniyle – – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
10– Ölüm – Hak sahipleri işsizlik maaşından faydalanamaz.
11– İş kazası sonucu ölüm – Hak sahipleri işsizlik maaşından faydalanamaz.
12– Askerlik – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
13– Kadın işçinin evlenmesi – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
14– Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
15– Toplu işçi çıkarma – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
16– Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer iş yerine nakli – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
17– İş yerinin kapanması – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
18– İşin sona ermesi – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
19– Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
20– Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır)
21- Statü değişikliği – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
22– Diğer nedenler – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
23– İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
24– İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
25– İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile fesih – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
26– Disiplin kurulu kararı ile fesih – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
27– İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
28– İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
29– İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
30– Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullan Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
31– Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
32– 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile feshi – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
33– Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
34– İş yerinin devri, işin veya iş yerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih – İşsizlik maaşına hak kazanırsınız.
36– KHK ile işyerinin kapatılması – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
37– KHK ile kamu görevinden çıkarma – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
39– 696 KHK ile kamu işçiliğine geçiş – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
40– 696 KHK ile kamu işçiliğine geçilememesi sebebiyle çıkış – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
Aşağıdaki 9 kod, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25/II‘de belirtilen hallerdir. Bknz: İşverenin haklı nedenle feshi hakkı
42– 4857/25-II-A – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
43– 4857/25-II- B – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
44– 4857/25-II – C – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
45– 4857/25-II – D – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
46– 4857/25-II – E – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
47– 4857/25-II – F – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
48– 4857/25-II – G – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
49– 4857/25-II – H – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.
50– 4857/25-II – I – İşsizlik maaşına hak kazanamazsınız.