[kkstarratings]
İşe iade davaları ve arabuluculuk dönemi
Soru: Bu ay itibariyle işten çıkartılıyorum. Açıkçası şoktayım ve işe iade davası açmak istiyorum. Beni zor durumda bıraktılar ve hakkımı aramak istiyorum. Biraz araştırdım fakat işe iade davalarında prosedür değişmiş. Ben direk işe iade davası açamaz mıyım? Arabuluculuk benim işimi çözebilir mi? Yardımlarınızı bekliyorum. İyi günler.
Cevap:
Merhabalar,
İş sözleşmesi feshinin geçersizliğini iddia eden işçi, fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren 30 gün içerisinde işe iade talebiyle arabuluculuk ofislerine başvurmak zorundadır.
Arabuluculuk ofisine başvuru yapılmadan hiç bir şekilde işe iade davaları ile ilgili iş mahkemesine başvuru yapılamamaktadır. Ancak, arabuluculuk ofisine başvuru sağlanmaz ise bu sefer taraflar iş mahkemesine gidebilir.
Arabulucuk ofislerinin görevi işçi ve işveren uyuşmazlığının çözümü için hakemlik yapmaktır. Arabulucu, sorunu çözen kişi değildir. İşçi ve işverenin kendi arasında anlaşmaları için tarafsız bir göz olarak süreci yürütür. Her hangi bir karar ve yaptırım hakkına sahip değildir. Sadece tüm işlemlerin iş hukukuna uygun bir şekilde yapılması konusunda çalışma yapar.
Arabuluculuk görüşmeleri sonrası işveren işçinin işe iadesini kabul ederse şayet;
Görüşme esnasında yapılan ve tarafların imzalarının bulunduğu tutanağa işçinin işe tekrardan başlama tarihini ve çalıştırılmayan sürenin ücreti ( varsa diğer haklar ) yazılıp tarafların imzası ile anlaşma tamamlanır.
Tutanaklar imzalandıktan sonra işveren, belirtilen tarihte işçiyi tekrardan işe almak zorundadır. Eğer işveren tarihlere riayet etmez ise, arabuluculuk eşliğinde yapılan anlaşma geçerliliğini yitirecek ve dava yolu açılacaktır.
Arabuluculuk ofisine nasıl başvuru yapabilirim?
Arabulucuya hak arayışında olan taraf başvurur. Arabulucu seçiminde yerleşim yeri veya işin yapıldığı yer dikkate alınmaktadır.
Başvuracak kişi işçi ise işverenin yerleşim yerindeki arabuluculuk bürosuna, işverense işçinin yerleşim yerindeki arabuluculuk bürosuna başvurabilir. Ya da direkt işin yapıldığı yerde bulunan arabuluculuk bürosuna başvurulur. Bahsedilen yerlerde arabuluculuk bürosu yoksa görevlendirilen yazı işleri müdürlüğüne yapılır.
Arabulucunun kim olacağını başvurulan büro belirler. Ancak işçi ve işveren ortak bir şekilde listeden bir arabulucuda karar da kılabilirler.
Tarafların görüşmesini arabulucu organize eder. Bu nedenle başvuran taraftan her iki tarafın da adres ve iletişim bilgilerini alır. Bağımsız bir yerde görüşmeler yürütülür. Arabulucu, görüşme için bir yer belirleyerek taraflara yazılı bir davet gönderir.
İşe iade şartları değişti mi?
2018 yılı itibariyle her ne kadar işe iade davalarında ilk önce arabuluculuk sistemi devreye girse de, işe iade istemi için de geçerli olan diğer şartlar da herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır. İşe iade davası açmanın şartları nelerdir?
4857 sayılı iş Kanunu‘nun 18. Maddesi’ne göre;
- Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran iş yerlerinde, en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, iş yerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
(Ek cümle: 10/9/2014-6552/2 md.) Yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz.”
Feshin geçerli neden dayandırılma zorunluluğu kanunda aynen yer almaktadır. O nedenle arabulucuya işe iade istemi ile başvurularda da aynı şartların sağlanması gerekmektedir.
Arabuluculuk işi ne kadar da sonuçlanır?
Bunun ile ilgili net bir şey söyleyemeyiz. Fakat arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren maksimum 4 hafta içinde sonuçlandırır.
Hangi nedenlerden dolayı arabulucuya başvurmak gerekiyor?
İş akdi feshinin geçersizliği ve işçinin işine iadesi konusunda arabulucu zorunluluğu vardır. İşçinin ücret ve tazminat alacakları ile ilgili davalarda arabulucuya başvurmak zorunludur.
İşçinin;
- İhbar Tazminatı,
- Kıdem Tazminatı,
- Kötü Niyet Tazminatı,
- Ayrımcılık Tazminatı,
- Fazla Mesai Ücretleri,
- Hafta Tatili, Genel Tatil Ücretleri,
- Yıllık İzin Ücreti,
- Asgari Geçim İndirimi,
Gibi alacaklar için ilk önce arabuluculuk ofisine başvuru yapılması gerekmektedir.
İşveren de arabuluculuk ofisine başvurabilir mi?
Aynı durum işveren için de geçerlidir. İşveren de işçiden herhangi bir alacağı için arabuluculuk ofislerine başvurabilir.
İşveren arzu ederse, ihbar süresine riayet etmeyen işçisinden ihbar tazminatını arabuluculuk vasıtasıyla tahsil edebilir. Ayrıca, işveren, işçi tarafından iş yerine verilen zarardan doğan bir alacağa sahip ise, bunun ile ilgili de arabuluculuk ofisine başvuruda bulunabilir.
