İşçiye uyarı ve ihtar verme
İşverenler zaman zaman, işyeri kurallarını hatırlatmak, işçiyi hatalı ve düzeni bozan huylardan vazgeçirmek gibi sebeplerden zaman zaman işçilerine uyarı ve ihtar vermek zorunda kalabilir. İşyerinde gerçekleşen bazı tatsız olaylar, işçinin görevini yerine getirmemesi, sorumsuz davranışları, devamsızlığı, hatta işvereni haklı fesih yapmaya kadar götüren süreçler de dahil olmak üzere, sık sık bu ihtarlara ihtiyaç duyulmaktadır. Peki işçiye verilen uyarı veya ihtar da işverenlere nelere dikkat etmelidir? İşçiye ihtar nasıl yapılır?
İşçiye ihtar nasıl verilir?
İhtarın yazılı olarak yapılması gerektiğini dile getiriyoruz, çünkü sözlü olarak çalışanların ikaz edilmesinin yasalar önünde hiçbir geçerliliği bulunmamaktadır. Bu neden ile işverenin elini güçlendiren en önemli şeylerden biri, yapılan işlemin yazılı olarak yapılmasıdır.
Uyarıların bir olaya ya da davranışa bağlı olması gerekmektedir. Bu konu ile ilgili 4857 Sayılı İş Kanunu’nda açık bir hüküm bulunmamakla birlikte ilgili kanunun 19. Maddesine istinaden işçinin sözleşmesini feshetmek isteyen işveren işçi hakkında bir iddiada bulunmuşsa, işçinin savunmasının alınması gerektiği belirtilmiştir. Uyarı sürecinde yapılan tüm bildirimler ve formlar resmi makamlara karşı ispat niteliği taşımaktadır.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 19. Madde’sinde;
İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.
Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. Ancak, işverenin 25 inci maddenin (II) numaralı bendi şartlarına uygun fesih hakkı saklıdır.
İfadelerine yer verilmiştir.
İşçiye ihtarname verirken nelere dikkat etmek gerekmektedir?
İşletme içerisinde uyarıyı veya iş sözleşmesinin feshini gerektiren olay gerçekleştiğinde, durumu ilgili mercilere aktaracak “Olay Tespit Tutanağı” oluşturulması gerekmektedir. Bu tutanak, olay anında orda bulunan kişilerin imzasının olması gerekmektedir. “Olay Tespit Tutanağı” olayı çarpıtmadan olduğu gibi aktaran bir belgedir.
İşçinin ifadesini almak zorunludur.
İşveren daha önceden hazırlanmış olan “olay tespit tutanağından” yola çıkarak personelden yazılı savunması talep etmek için “Savunma Talep Formu” oluşturmalıdır. Bu formla birlikte işveren, kendisine tutanakla aktarılan olayı doğrudan savunma talep formunda belirterek işçinin iddialara karşılık savunmasını iletmesini talep eder. Bu form personele yapılan bir bildirim olduğu için imza karşılığında personele teslim edilmelidir. Bu kural 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 109. Maddesi ile beyan edilmiştir.
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 109. Maddesinde bu konuyla ilgili;
Yazılı bildirim
Madde 109 – Bu Kanunda öngörülen bildirimlerin ilgiliye yazılı olarak ve imza karşılığında yapılması gerekir. Bildirim yapılan kişi bunu imzalamazsa, durum o yerde tutanakla tespit edilir. Ancak, 7201 sayılı Kanun kapsamına giren tebligat anılan Kanun hükümlerine göre yapılır.
İfadelerine yer verilmiştir.
Savunma, işçi tarafından el yazısı ile kendisine iletilen Savunma Talep Formuna cevaben yazılmalı ve işçinin imzasını taşımalıdır. Bilgisayar ortamında veya başka bir kişi tarafından yazılmış savunmalar geçerli kabul edilmemektedir.
Savunma talep formunda personele savunmasını vermesi için makul bir süre tanınmalıdır. Bu süreler içerisinde savunmanın verilmesi istenebilir.
Olay tespit tutanağı örneği için Tıklayınız.