İşçinin tutuklanması
Soru: Merhaba, bir işçimiz, 01.09.2018 tarihinde işlediği bir suçtan dolayı tutuklandı. Şimdi biz bu işçi ile ilgili nasıl bir işlem yapacağız? Kendisi tutuklandığı için bir süre çalışması mümkün değil ve doğal olarak patron da işten çıkış işlemi yapın dedi. Ben size danışmak istedim. Biz bu işçinin iş akdini feshetmek istiyoruz. Nasıl bir yol izlememiz gerekiyor? Teşekkürler.
Cevap:
Merhabalar, çalışma hayatımızda ne yazık ki bu tarz durumlar ile de karşılaşıyoruz. İşçiler bir takım nedenlerden dolayı gözaltına alınıyor ya da tutuklanıyor. İşverenler de ne yazık ki tek çare olarak işçinin iş sözleşmesini feshetme yoluna gidiyor. Fakat, işverenlerin tutuklanan bir işçiyi hemen işten çıkarma gibi bir hakkı bulunmamaktadır. Tutuklanan işçinin işçinin işten çıkartılması için bir takım prosedürlerin yerine getirilmesi gerekir.
Bu durumun içerisinden çıkmak için 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25. Maddesine bakmamız gerekiyor. Bu konu ile ilgili kanun maddesinde detaylı bilgi verilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu 25. Maddesi’nde konu ile ilgili;
İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı
Madde 25 – Süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir
İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17 nci maddedeki bildirim süresini aşması.
İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlık süresinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesine göre devamsızlığın bildirim süresini aşması durumunda işverenin iş sözleşmesini haklı nedenlerle fesih hakkı doğar. Bahsedilen bildirim süreleri şu şekildedir:
İşçinin İş yerinde ki kıdemi;
- 0-6 ay arasında ise 2 hafta,
- 6 ay 1.5 sene arasında ise 4 hafta,
- 1,5 sene 3 sene arasında ise 6 hafta,
- 3 sene ve üzerinde ise 8 hafta,
Bildirim süresi bulunmaktadır.
Normal şartlar da 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesi işverene derhal ve haklı neden ile fesih hakkı vermektedir. Fakat ilgili kanunda dikkat ederseniz 25-III bendinde zorlayıcı sebepler başlığı bulunmaktadır ve İşçiyi iş yerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkmasından bahsedilmektedir.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25/III-IV bendinde;
İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17. maddedeki bildirim süresini aşması’ndan söz edilmiştir.
Tutukluluk durumu, işçinin kıdeminden doğan ihbar süresini aştığında iş akdi feshi gerçekleştirilebilir. İşçinin ihbar süreleri bitmeden fesih işlemi yapılması söz konusu değildir.
Siz de işçinizin sözleşmesini feshetmek için 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25. Maddesi’nde beyan edilen duruma göre hareket etmeli ve aynı kanunun 17. Maddesinde ki bildirim sürelerine riayet etmelisiniz.
Tutuklanan işçiyi ücretsiz izin de gösterin.
Tutuklanan işçinin çalışması söz konusu olmayacaktır. Bu nedenle işçinin çalışma edimini yerine getiremediği için doğal olarak işverenden de işçiye herhangi bir ücret ödemesi yapması beklenemez. Fakat biraz önce de bahsettiğimiz gibi işçinin iş akdini işveren bu neden ile derhal feshedemez. Tutuklandığı için işe devam edemeyen işçinin iş sözleşmesi 4857 Sayılı İş Kanunu’nda beyan edilen süreler kadar askıya alınmaktadır. Siz işçinizin ihbar bildirimi kadar geçen süreyi Sosyal Güvenlik Kurumu’na ücretsiz izin olarak göstereceksiniz.
Tutukluluk nedeniyle işten çıkarılan işçiye kıdem tazminatı ödenir.
Gözaltına alınan ya da tutukluluk nedeniyle iş sözleşmesi ihbar süresini aştıktan sonra yapılan fesihler sadece işverenlere haklı ve derhal fesih hakkı vermektedir. Tutukluluk nedeniyle yapılan fesihler, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hareket kapsamında değerlendirilmediği için, işçiye iş yerinde ki kıdemi bir yıl ve üzerinde ise, kıdem tazminatı ödemesi yapılmalıdır.