4857 Sayılı İş Kanunu, sağlık nedenleri ile fesih işlemlerini hem işverene hem de çalışana yasal hak olarak tanımıştır. İşveren tarafından sağlık nedenleri ile gerçekleşecek fesihler aynı kanunun 25. Maddesi’nde, işçi tarafından gerçekleşecek fesihler de 24. Madde de hüküm altına alınmıştır.
Biz bugün, 4857 Sayılı İş Kanunu’nda 24. Madde’sinde hüküm altına alınan “ işçi tarafından sağlık nedeniyle fesih “ konusunu ele alacağız. İşçi sağlık nedeniyle iş sözleşmesini feshedebilir mi? Sağlık nedeniyle iş sözleşmesinin feshi nasıl yapılır? İşçi sağlık nedeniyle iş sözleşmesini fesheder ise, ne gibi hakları vardır? Detaylar yazımızın devamında.
İşçi tarafından sağlık nedeniyle iş sözleşmesinin feshi
4857 Sayılı iş Kanunu’nun 24. Maddesi’nde;
Sağlık sebepleri:
Süresi belirli olsun veya olmasın işçi, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin feshedebilir.
- İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.
- İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa,
İfadelerine yer verilmiştir.
İş sözleşmesinin sağlık nedeniyle feshi
Normal şartlar da evet işçinin sağlık nedeniyle iş sözleşmesini feshetme hakkı bulunmakta ama bu tabi ki o kadar kolay değil. İşçi gerçekten sağlık sorunu yaşadığını, ilgili kurumlardan alacağı raporlar ile ispatlamalıdır.
Öncelikle bilinmesi gereken şu, sağlık nedeniyle işçi tarafından gerçekleşecek fesihler de öncelik işçinin kendisidir. Yani bir işçi örneğin, akciğerinde yaşadığı bir sorundan dolayı sürekli tedavi görmesine rağmen olumlu anlamda bir sonuca ulaşamıyor ve bu nedenden ötürü işini aksatıyor ise, doğal olarak işverenine verimli de olamıyordur.
Bu durumda işçi arzu eder ise, iş sözleşmesini sağlık nedeniyle feshedebilir. İşçinin ilgili sağlık kuruluşlardan alacağı raporları, işverenine yazılı olmak koşulu ile bildirmelidir. İşçinin işverenine yapacağı bu bildirim sonrasında 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17 maddesi‘nde hüküm altına alınan bildirim sürelerine riayet etme zorunluluğu bulunmamaktadır. İş sözleşmesini derhal feshedebilir.
Ayriyeten eğer işçinin kendisi hasta değil ama çalıştığı ortamda bulaşıcı bir hastalık taşıyan başka bir işçi var ise, gene sağlıklı işçi arzu eder ise iş sözleşmesini sağlık nedeniyle feshedebilir. Her ne kadar işçinin kendisi sağlıklı olsa da, çalışılan ortamda bir başka iş arkadaşı bulaşıcı bir hastalık taşıyor olması ciddi bir sorundur. Diğer işçiler, bu durum karşısında işvereni tarafından bir takım çözümler beklemeleri gayet doğaldır. Eğer işveren bu sorunu ortadan kaldıramaz ise, işçiler iş sözleşmelerini sağlık nedeniyle feshedebilir. İşçi bu konu ile ilgili, işverenine yazılı bildirim yapması gerekmektedir. İşçi bildirim yaptıktan sonra, biraz önce bahsettiğimiz gibi, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17 maddesi‘nde hüküm altına alınan bildirim sürelerine riayet etme zorunluluğu bulunmamaktadır. İş sözleşmesini derhal feshedebilir.
İşçi tarafından sağlık nedeniyle yapılan fesihler de 24 kodu kullanılmalıdır.
24 koduyla işten çıkarılma, İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih anlamına gelmektedir. İşçi iş sözleşmesini kendi iradesi ile sağlık nedeniyle feshetmek istiyor ise, işverenler Sosyal Güvenlik Kurumu’na işçi adına düzenleyeceği işten çıkış bildirgesinde bu kodu kullanmak zorundadır. Bknz: İşten çıkış bildirgesi nasıl düzenlenir?
İş sözleşmeniz 24 koduyla yapılır ise, kıdem tazminatına hak kazanırsınız.
Buradaki en önemli husus, işin niteliğini yüzünden çalışanın sağlığının ciddi olarak etkilendiği ya da işçinin gene işin niteliği yüzünden yaşamını tehlikeye sokup sokmadığının tespitidir. Eğer bu durum tespit edilir ise, işçi iş sözleşmesini haklı bir neden ile fesheder ve eğer iş yerinde bir yıldan fazla çalışma söz konusu ise kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Fakat sağlık nedenleri ile gerçekleşen fesihler de ihbar tazminatı hakkı bulunmamaktadır.
Sağlık nedeniyle fesih ve işsizlik maaşı
İş sözleşmeniz, 24 koduyla feshedilir ise, işten ayrılış tarihinden itibaren 30 gün içerisinde İşkur’a işsizlik maaşı için başvurabilirsiniz. Eğer gerekli prim şartlarını yerine getiriyorsanız, işsizlik maaşından da faydalanabilirsiniz. Bknz: İşsizlik maaşı ile ilgili her şey
Özetlememiz gerekir ise şayet;
- E-devlette hizmet dökümüzden göreceğiniz, 24 koduyla işten çıkarılma; İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih anlamına gelmektedir. SGK işten çıkış kodları ve açıklamaları
- İşçi tarafından sağlık nedeniyle gerçekleşen fesihler de 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesi‘nde beyan edilen bildirim sürelerine riayet edilmesine gerek yoktur. İşçinin işverenine konu ile ilgili yazılı bildirim yapması yeterlidir.
- İşçi tarafından sağlık nedeniyle yapılan fesihler de işten çıkış bildirgesinde işten çıkış kodu olarak 24 numaralı kod kullanılmalıdır. Bu da işçiye kıdem tazminatı hakkı vermektedir.
- Sağlık nedeniyle işçi tarafından yapılan sözleşme fesihlerinde işçinin işvereninden kıdem tazminatının yanında ihbar tazminatı da isteme hakkı bulunmamaktadır.
- İşçi adına düzenlenen işten çıkış bildirgesinde 24 kodu kullanılır ise, işçi diğer prim şartlarını yerine getirdiği taktirde işsizlik maaşından faydalanacaktır.
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
