İkale sözleşmesi işsizlik maaşına engel mi?
Soru: Merhaba, işverenim iş akdimi feshediyor. Tüm haklarımın ödeneceğini söyledi fakat ikale sözleşmesi imzalamamı istiyorlar. İkale sözleşmesi imzalamamın bana bir zararı olur mu? İkale sözleşmesi ile işsizlik ödeneğinden faydalanabilir miyim? Bana bilgi verebilirseniz çok sevinirim. İyi günler.
Cevap:
Merhabalar,
İşvereniniz sizi işten çıkartıyor ama sizin tekrardan işe geri dönme ihtimaliniz üzerine işini sağlama almak istiyor. Yani ben işçiyi tüm haklarını ödeyerek işten çıkartıyorum bunun sonucunda da kendisi ile mutabakat sağlıyorum. Sağlıyorum ki, bu işçi arkadaş işe iade davası açıp işe geri dönmesin..!
İşçi ve işveren iş hukukuna göre anlaşma yapamaz.
Mevzuatımıza göre işçi ve işveren karşılıklı olarak anlaşıp, iş sözleşmesini normalde sona erdiremez. Bu durumu 4857 Sayılı İş Kanunun‘da da daha net görebiliriz. İşçi ve işverenden birisi aralarındaki iş ilişkisini sona erdireceklerse bir taraf daha önceden diğer tarafa haber vermek ile yükümlüdür.
Şayet, işçi 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 17. maddesine göre iş sözleşmesini sona erdirecek ise; durumu işverene bildirmek (ihbarda bulunmak) zorunda olduğu gibi kendisi işten ayrıldığı için işverenden kıdem tazminatı talep edemez. Aynı şekilde işveren iş akdini sona erdirecek ise önceden haber vermek zorunda olduğu gibi ayrıca kıdem tazminatını da ödemek zorundadır.
İkale sözleşmesi yasal mıdır?
Esasen işi işçi bırakacaksa, kıdem tazminatına hak kazanmadığı gibi kendisi işi bıraktığından 4857 Sayılı İş Kanunu gereğince işe iade davası da açamaz. İşveren işten işçiyi el çektirirse işçinin 4857 Sayılı İş Kanunu gereğince işe iade davası açma hakkı vardır. İşte işverenler işçileri işten çıkarmak istediklerinde durumu işçiye açıp işe iade davası açamasın diye kendisine ikale sözleşmesi önermektedirler. Yani, ikale sözleşmesi işçinin işe iade davasını işveren tarafından yok edilmesi işleminden başka bir şey değildir.
Konu ile ilgili 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 18. Maddesi’nde;
“Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.”
İfadelerine yer verilmiştir.
İşverenler, otuz kişiden fazla çalışanı var ise yukarıdaki sayılan sebeplere ve diğer sebeplere dayanarak işçinin iş akdini fesh karşısında açılan iş mahkemesinde davayı kaybederlerse, mahkeme ile işe iade olan işçi için, “Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir.
İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur. “
İkale sözleşmesi ile işsizlik ödeneğinden faydalanamayabilirsiniz.
İkale sözleşmesi işsizlik maaşına engel mi?