Genel sağlık sigortası, bireyin tüm sağlık sorunlarında hastaneye başvurmaları durumunda ödemek zorunda oldukları ücretlerin karşılanmasını sağlayan sigorta türüdür. Bu sigorta türünden faydalanan kişiler ekonomik durumu ne olursa olsun hastaneye gittiğinde herhangi bir hastalık anında tedavi edilmek zorundadır. Geçmiş yıllarda bu kanun çıkmadan önce hastaneye müracaat eden kişiler ya tedavi edilmiyordu ya da çok yüksek derecelerde ödemeler yapmak zorunda kalıyordu. Fakat bu durum genel sağlık sigortası kanununun yürürlüğe girmesiyle birlikte tamamen ortadan kaldırılmıştır. Kim ve ne olursa olsun hangi hastaneye gidilirse o hastanede istediği gibi tedavi görülüyor.
Genel sağlık sigortaları ödemelerini devlete yapmak gerekiyor. Bu sigortadan faydalanmak için iş yerinde çalışmanıza veya herhangi bir özel şirkete para ödemenize gerek yok. Bu sigorta türü size devlet tarafından sağlandığı için tekrardan söylüyorum ödemeleriniz devlete yapılıyor. Genel sağlık sigortası primleri çıkan kanun ile birlikte herkesin gücü yetecek bir miktarda 76.75 Türk lirası olarak belirlenmiştir.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) Nedir?
Bu sigortadan faydalanmak isteyen kişilerin çalışan veya herhangi farklı bir durum farketmeksizin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması ve ülke sınırları içerisinde ikamet ediyor olması yeterlidir. 2006 yılında çıkarılmış olan kanun ile birlikte tüm sosyal güvence türleri Sosyal Güvenlik Kurumu’nun altında toplandı. Bunun sonrasında yeni 2012 yılında yeni bir düzenleme getirilerek herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayan kişilerin Genel Sağlık Sigortasından faydalanmaları sağlandı. Bu durum ile birlikte ülke sınırları içerisinde yaşayan tüm vatandaşlar sağlık güvencesi sahibi oldu.
Sigortalı olarak herhangi bir işte çalışan kişilerin sigorta primleri ödeniyor olsa bile sigortası ödenen kişinin bakmak zorunda olduğu tüm kişiler sosyal güvence sahibi oluyor. Bu durumda çalışmayanlar için durum bir hayli farklılaşıyor. Primlerini kendileri ödemek zorunda olduğu için ne kadar ödeme yapması gerektiğini SGK’ya sunulacak gelir belgesi ile öğreneceklerdir.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) Başvurusu nasıl yapılır?
Genel Sağlık Sigortası (GSS) başvurusu yapmak için hazırlamanız gereken belgeleri tamamlayarak SGK’ya başvuru yapmanız gerekecektir. Belgelerin teslim ve başvuru sürecinin ardından SGK yetkilileri ikamet ettiğiniz eve gelerek durum doğrulaması yapacaktır. Eğer 1 Nisan 2017 yılında yapılan düzenleme ile aylık 76.75 Türk lirası ödemeyi kabul etmiş kişiler herhangi bir gelir testine tabii tutulmadan Genel Sağlık Sigortasından faydalanabiliyor. Başvuruyu yapmak için hazır etmeniz gereken belgeler;
- İkamet ettiğiniz bölgede bulunan muhtarlıktan veya Nüfus dairesinden temin etmiş olduğunuz ikametgah belgesi (artık e – devlet aracılığı ile de temin edilebiliyor.)
- Kimlik kartınızın arkalı önlü fotokopisi,
- Bulunduğunuz yerdeki kaymakamlığa giderek orada bulunan sosyal hizmet dairesinden alınan başvuru formu
- Formlar ile vergi dairesine gitmek ve gerekli yerlerin doldurularak imzalanması,
- Muhtara tekrardan müracaat ederek doldurması gereken yerleri halletmek,
- Kırtasiyeden alınacak yarım kapaklı dosya ile ilgili yere teslim edilmesi.
Genel Sağlık Sigortası hangi durumları kapsıyor?
Ülke içerisinde yaşayan tüm insanları kapsayan GSS aslına bakılırsa çalışan veya çalışmayan ayrımının kolay bir şekilde yapılmasını sağlamaktadır. Bu ayrılığı gözlemleyebilmek için prim ödemelerini kontrol etmek yeterlidir. Çünkü çalışan kişilerin sigorta ödemelerini çalıştıkları yer yaparken, Genel Sağlık Sigortasından faydalanan kişiler ödemelerini kendileri yaparlar. Kişilerin SGK’ya sosyal güvence adı altında yaptıkları ödemeler ise gelir belgelemesi ile belirlenmektedir. Eğer gelir belgelemesi yaptırmak istemiyorlarsa kanunlar çerçevesinde belirlenmiş olan 76.75 Türk liralık bedeli ödemeleri gerekiyor. Genel Sağlık Sigortası neyi kapsıyor sorusuna gelecek olursak, normal sosyal güvenceden ödemeler dışında hiçbir farkı yok. Her iki sigorta türünden faydalanan vatandaşta hastaneye gittiğinde herhangi bir muayene ücreti ödemeden doğrudan tedavisini olabiliyor.
Kimler Genel Sağlık Sigortası Primi ödemez?
- Hizmet akdine tabii olarak bir yada daha fazla işverenin yanında çalışanlar ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler ( eş, çocuk, anne ve baba )
- Emekliler,
- Lise mezunu 20 yaşını aşmamış gençler,
- Üniversite mezunu ve 25 yaşını aşmamış gençler,
- Yaşına bakılmaksızın malul olarak kabul edilen ama evli olmayan kişiler,
- Aynı hanede yaşayan kişi başına düşen aylık gelir asgari ücretin 3/1’inden daha az olan kişiler,
- Yeşil kartlılar,
- Hükümlü ve Tutuklular,
Genel Sağlık Sigortası Primlerinden muaf tutulmuştur.
Genel Sağlık Sigortası için yaş çok önemli
Lise ya da üniversite eğitimini tamamlayan genç, mezun olmasına rağmen bir iş bulamazsa, mezuniyet tarihinden itibaren iki yıl içerisinde herhangi bir Genel Sağlık Sigortası primi ödemeden sağlık hizmeti almaya devam edebilir. Tabi ki burada yaş sınırı da bulunmakta. Örneği 18 yaşında liseden mezun olan bir genç, maksimum 20 yaşına kadar Genel Sağlık Sigortası primi ödemeden sağlık hizmetlerinden faydalanabilir. Ya da 19 yaşında liseden mezun olan bir genç için, mezuniyetten sonra iki yıl Genel Sağlık Sigortası Primi ödemeden sağlıktan yararlanma şansı bulunmamaktadır. Lise mezunları için maksimum yaş sınırı 20’dir.
Üniversite mezunu gençler için bu süre biraz daha esneklik gösteryor. Mezuniyetten sonra, iki yıl boyunca Genel Sağlık Sigortası’ndan faydalanma şansları olan gençler için maksimum süre 25 yaş olarak belirlenmiştir. 25 yaşından sonra, yüksek öğretimine her ne şartta devam edilirse edilsin, sigortalı bir işte çalışılmadığı sürece, Genel Sağlık Sigortası primi ödemeden, sağlık hizmetlerinden faydalanmak söz mümkün olmayacaktır.
Türkiye’de eğitim gören yabanlılar Genel Sağlık Sigortası primi ödeyecek mi?
Türkiye’de eğitim gören, yabancı uyruklu öğrenciler talep etmeleri taktirde Genel Sağlık Sigortası primi ödeyerek tüm sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler. Ama bunun için okullarına ilk kayıt tarihinden itibaren 3 ay içerisinde başvuru işlemlerini gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Aksi halde Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden faydalanmaları söz konusu olmayacaktır.
Genel Sağlık Sigortası ödememek için ne yapmalıyım?
Genel olarak söyleyebilirim ki, özellikle gençler mezubn olduktan ya da yaş haddini dolduranlar eğer bu süre içerisinde herhangi bir sigortalı işe giremezler ise otomatik olarak Genel Sağlık Sigortasına tabii olarak kabul edilir.
Sistem her yıl brüt asgari ücretin %3’ü oranında revize edilen tutarları her ay ilgili kişinin hesabına yansıtıyor ve herhangi bir şekilde silmiyor. Bu neden ile hiç kimsenin ” ben herhangi bir sağlık kuruluşundan hizmeti almıyorum, bu neden ile bu prim tutarını ödemek istemiyorum. ” vb kelimeler ile kendini savunma şansı bulunmamaktadır. Bu borç, yaş haddini dolduran ve sigortalı olarak bir işte çalışmayan tüm insanları kapsamaktadır.
Eğer ekonomik durumunuzda bir problem var ve Genel Sağlık Sigortası primlerini ödeyemeyecek seviyedeyseniz, bunun için Gelir testi yaptırmak zorundasınız. Gelir Testinde, aynı hanede yaşadığınız kişi başına düşen aylık gelir asgari ücretin 3/1’inden daha az ise, Genel Sağlık Sigortası Primi ödemekten muaf tutulursunuz.
Gelir Testi nerede yapılır?
Eğer herhangi bir şekilde Genel Sağlık Sigortası primlerini ödeyemeyecek durumdaysanız, ikametinizin bulunduğu bölgede ki, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına başvurup, Gelir testi yaptırabilirsiniz. Yaptıracağınız test sonucunda, Genel Sağlık Sigortası primlerinden muaf tutulup, tutulamayacağınız netlik kazanacaktır. Eğer Genel Sağlık Sigortası primini ödemeyeceğinizi yapılan Gelir Testi ile ispatlayabilirseniz, birikmiş olan tüm borçlarınız da sistemden silinecektir.
Genel Sağlık Sigortası borcumu nasıl öğrenebilirim?
Eğer, Genel Sağlık Sigortası borcunuzun olduğunu düşünüyor ya da borcunuzun olup olmadığını öğrenmek istiyorsanız, E-devlet şifreniz ile beraber turkiye.gov.tr adresinden tüm merak ettiklerinizi turkiye.gov.tr/sgk-gss-borc-dokumu bölümünden öğrenebilirsiniz.
