Evde el işi yapan kadınların sigortalılığı
5510 sayılı Sosyal Sigortalar Genel Sağlık Sigortası Kanunu‘nun geçici 16. maddesine göre hizmet akdiyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte evde el sanatları ile uğraşan ev kadınlarının daha az prim ödeyerek isteğe bağlı sigortalılık yoluyla emeklilik hakkını elde etme ve sağlık yardımlarından yararlanma hakları bulunmaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar Genel Sağlık Sigortası Kanunu “Kendi Adına Ve Hesabına Tarımsal Faaliyette Bulunan Sigortalılar İle Esnaf Muaflığından Yararlanan Kadın Sigortalılara İlişkin Geçiş Hükümleri” başlıklı Geçici 16. maddesinde “31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde belirtilen işleri, hizmet akdiyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte yaptıkları Maliye Bakanlığının görüşü alınarak kurumca belirlenen usul ve esaslara göre tespit edilen kadın isteğe bağlı sigortalılar; bu maddenin yürürlüğe girdiği yıl için 82. maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının onbeş katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan arttırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere malullük, yaşlılık, ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi öderler.” ifadesi yer almaktadır.
Ev hanımları hangi koşullarda bu haklardan yararlanabilmektedir?
Dışarıdan işçi almamak, işi endüstriyel tarza dönüştürmemek şartı ile oturdukları evlerde;
- Havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, örgü, dantel, her nevi nakış işlerini ve her nevi turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, ip ve urganları dükkan açmaksızın satmak,
- Ticari, tarımsal veya mesleki faaliyetler dolayısıyla gerçek usulde Gelir Vergisine tabi olmama koşullarına sahip bulunarak yerine getirmek,
- Herhangi bir işverene iş sözleşmesiyle tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte yapmak,
Şartlarıyla bu haktan yararlanabilir.
17.10.2008 tarihinden sonra aynı şartlarla bu işleri yaptıkları tespit edilen kadınları ile 01.03.2011 tarihinden itibaren ayın işleri yaptıkları tespit edilen kadınlar, isteğe bağlı sigortalı olarak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi ödeyebilecektir
Başvuru işlemleri nereye yapılacaktır?
Bu kapsamda sigortalı olmak isteyenler, vergi dairelerinden alacakları yazılarla , “İsteğe Bağlı Sigortalı Giriş Bildirgesi”( SGK, 2013/11 sayılı Genelge, EK-22) formunda “193 sayılı Kanunun 9. maddesinin (6) numaralı bendinde sayılan işleri yapmam nedeniyle isteğe bağlı sigortalı olmak istiyorum” kısmını işaretleyerek ikamet ettikleri yerdeki sosyal güvenlik Müdürlüğüne müracaat edebilirler. Sigortalılıkları da müracaat ettikleri tarihi takip eden günden itibaren başlatılacaktır.
Bu sigortalılık türü, zorunlu olmayıp tamamen kişinin isteğine tabidir ve isteğe bağlı sigortalılık içerisinde yer almaktadır. Bu yüzden, bu kapsamda ödenen primler 4/1-b ( Bağ-Kur) sigortalılık süresi olarak kabul edilmektedir.
Evde el işi yapan kadınların sigortalılığı