Belirli süreli iş sözleşmesinde süresinden önce fesih yapılabilir mi?
Soru: Merhaba, özel bir şirket ile belirli süreli iş sözleşmesi imzaladım, sözleşmemizin bitmesine henüz 3 ay var fakat işverenim işlerinde ki sıkıntıları baz alarak beni işten çıkaracağını söylüyor? İşverenimin böyle bir hakkı var mı? Ben ihbar tazminatı alabilir miyim? Yardımlarınız için şimdiden teşekkürler.
Cevap:
Merhabalar,
Belirli süreli iş sözleşmeleri özellikleri gereği sürelerinin sonunda veya tarafların birbirlerine sözleşmeyi yenilemeyeceklerini bildirmesi ile son bulur.
Fakat belirli süreli iş sözleşmeleri olağan sona erme durumları dışında da kimi zaman son bulmaktadır. Ama bu şekilde yapılan fesihler tarafları cezai yaptırımlar ile karşı karşıya bırakabilir.
Bu şekilde yapılan fesihler de öncelikle dikkat edilmesi gereken husus, sözleşme feshinin kim tarafından yapıldığıdır. Belirli süreli iş sözleşmelerinde sözleşme bitiş tarihinden önce yapılan fesihler sadece 4857 Sayılın İş Kanunu‘nun 24. ve 25. maddelerinde gerçekleşen nedenlerden ötürü gerçekleşebilir. 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 24. ve 25. maddeleri dışında yapılacak bir fesih geçersiz olarak kabul edilmektedir.
Süresince önce feshedilen belirli süreli iş sözleşmesi için öncelikle sözleşmeler de taraflar için belirlenmiş olan cezai şartlar dikkate alınır.
Bu konuya örnek vermek gerekir ise, “ taraflar arasında iş başı yaparken imzalanan süresi belirli olan iş sözleşmelerinde, ” iş sözleşmesi haklı bir neden olmaksızın süresinden önce feshedilir ise, fesih işveren tarafından yapılır ise, geri kalan ücretini işçiye ödeyecektir ya da fesih işçi tarafından yapılır ise, işverene bir aylık ücretini ödemek ile yükümlüdür. ” vb. gibi bir madde konulabilir. Sizin öncelikle işvereniniz ile mutabakat sağlayarak karşılıklı olarak imzalamış olduğunuz iş sözleşmeniz burada önem arz etmektedir. Çünkü burada ilk muhattab iş sözleşmenizdir.
Sözleşme süresi bitiminden önce işveren tarafından yapılan fesih
Eğer sözleşmeyi süresinden önce haklı bir neden belirtmeden fesheden taraf işveren ise, sözleşmeler de beyan edilen cezai şarta ek olarak Borçlar Kanunu hükümlerine göre, sözleşme bitimine kadar olan ücretini işçi, işverenden talep edebilir. Bu ücrete kalan bakiye ücreti ya da bakiye süre ücreti denmektedir. Kalan bakiye ücreti yalnızca işçinin isteyebildiği bir ücrettir. İşverenin işçiden böyle bir ücret talep etme hakkı söz konusu değildir.
Kalan bakiye ücreti tarafların belirlediği bir tutar olmaktan çok, mahkemenin belirlediği bir tutardır. Hesaplamasında işçinin maddi kaybı ve kazancı, gelir gider dengesi gibi birçok neden göz önüne alınarak hesaplanır. Burada belirlenen en önemli husus, haklı bir neden ile bir anda plansız bir şekilde işsiz kalan işçinin mağduriyetinin giderilmesidir. Eğer işçi bu süreçte başka bir işte çalışmışsa buradan sağladığı kazanç bu sürelerin ücretinden düşülür. Bu süreler çalışılmayan süreler olduğu için üzerinden SGK payı ödenmez.
Olası bir mahkeme durumunda, bütün durumlar detaylı bir şekilde incelenerek karara bağlanır. Mahkeme işçinin hem kalan ücretini hemde işçinin plansız bir şekilde işsiz kalıp yaşadığı mağduriyet nedeniyle işçiye ek bir tazminat ödenmesine karar verebilir. Bu tazminat, işverenin sözleşme şartlarına riayet etmemesinden kaynaklanır ve işvereni cezalandırmak için verilir.
Sözleşme süresi bitiminden önce işçi tarafından yapılan fesih
Aynı haksız feshi işçi gerçekleştirdiğinde de işveren iş sözleşmesinde belirtilmiş olan cezai şartı işçinin ücretinden tahsil eder. Bunun yanında uğradığı mali zararı Borçlar Kanunu hükümleri çerçevesinde işçiden talep edebilmektedir. Fakat buna karşılık direkt olarak işçinin ücretinden bir kesinti yapamaz. İşveren bu talebini 30 gün içerisinde dava veya takip yoluyla yapabilir. Aksi takdirde tazminat isteme hakkı düşer.
Belirli süreli iş sözleşmeleri ile ilgili daha detaylı bilgi almak için Belirli süreli iş sözleşmesi hakkında merak edilenler başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Belirli süreli iş sözleşmesinde ihbar tazminatı olur mu?
ikiz bebegim oldu 2015 kasım ayında ssk çalışanıyım. 5 gün izin verildi. ama devlet tarafından 2 cocuk dogum parası aldım .ikiz bebekde 10 olarak kullanmam lazım mıdır
Zafer Bey merhaba,
4857 Sayılı İş Kanunu’nda, “eşinin doğum yapması halinde beş gün ücretli izin verilir” ifadelerine yer verilmiştir. Çoğul gebelik ile ilgili herhangi bir düzenleme söz konusu değil. Bu neden ile doğum izninizi 5 gün kullanmanız iş hukukuna uygundur.
Görüşmek üzere,