Askerlik dönüşü aynı şirkette iş başı yapılabilir mi?
Zorunlu askerliğin uygulandığı ülkemizde, işçilerin bir kısmı çalışırken askere gitmek durumunda kalabiliyor. Bu ülkemizde olağan bir sistem. Fakat asıl sorun askerden geldikten sonra ortaya çıkıyor. Askerlik görevi bittikten sonra tekrardan iş bulma zorluğundan herkes aşikar. Hal böyle olunca askerlik dönüşü insanlar ” acaba eski iş yerimde tekrardan çalışabilir miyim? ” diye düşünmüyor değil.
Peki böyle bir şansımız gerçekten var mı? Askerlik dönüşü aynı şirkette iş başı yapılabilir mi? Askerlik dönüşü eski şirkete yapılan başvurular işveren tarafından kabul edilebilir mi?
Askerlik dönüşü aynı şirkette çalışma
Aslında bu soruların cevabı 4857 Sayılı İş Kanunu‘nda belirtilmiştir ve hüküm altına alınmıştır. Kamuoyunda genellikle ” sen askerden geldikten sonra eski iş yerine başvur, onlar seni almak zorunda. ” diye bir intiba bulunsa da, bu konu ile ilgili işverene iki seçim bir hak sunulmuştur
Kişi askerden geldikten yani teskere aldıktan sonra evet eski iş yerine, yeniden çalışmak için başvuru yapabilir, işçinin böyle bir hakkı var. Ama bu başvuru sonrasında işverenler eski işçisini tekrardan işe almak zorunda değil. Yani işçi ben askerden sonra eski iş yerime başvuruda bulunacağım işim hazır gafletine düşmemek gerekiyor. Evet, kanuni olarak böyle bir hak bulunmakta ama işveren arzu eder ise bir takım yaptırımlar karşılığında bu talebinizi reddetme hakkına da sahip.
Askerlik dönüşü işe başlatmama tazminatı
Bu konuyu biraz açacak olursak şayet; İşverenin, askerlik dönüşü tekrardan kendilerinde çalışmasını istediği işçiyi eski işlerinde veya benzer işlerde boş yer bulunması halinde derhal, yoksa boşalacak ilk işe başkalarına tercih ederek, o andaki koşullarla işe almak zorunluluğu bulunmaktadır. Fakat, aranan tüm şartlar mevcut olmasına rağmen işveren işçiyi yapılan bu başvurulara rağmen işe almama hakkı da bulunmaktadır. Böyle bir durum söz konusu olursa, işveren askerlik dönüşü işe başlatmama tazminatı adı altında, işçiye üç aylık tutarında tazminat ödemek yapmak zorunda kalır.
Konu ile ilgili, 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 31. Maddesi’nde;
Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorundadır. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat öder.”
İfadelerine yer verilmiştir.
Özetlememiz gerekir ise şayet;
Askerlik dönüşü aynı şirkette çalışma konusunda, 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 31. maddesi’ne istinaden, işverenlerin askerden gelen işçiyi işe alma zorunluğu bulunmamaktadır. Yani işverene askerden dönüşte, işçiyi işe alacaksın diye bir zorlama yapmak yanlış olacaktır.
İşçi, askerlik görevinin bitişinden itibaren 60 gün içerisinde eski iş yerine başvurur ise, işveren tarafından bir karar verilmesi gerekmektedir. İşçi askerlik dönüşü yapacağı başvuru sonrasında, işveren eski işlerinde veya benzer işlerde boş yer bulunması halinde derhal, yoksa boşalacak ilk işe diğer kişilere tercih ederek, o andaki koşullarla işe almak mecburiyetindedir. Bu bağlamda işçinin askerlik dönüşü aynı şirkette çalışma hakkı bulunmaktadır. Fakat, İşveren arzu ederse, işçiye üç aylık brüt ücretini tazminat şeklinde ödeyerek bu mecburiyetten kurtulma şansına da sahiptir.