Taşeron işçisinin ücretini asıl işveren takip etmeli mi?
Soru: Merhaba, bundan yaklaşık iki sene önce bir alt taşeron firması firmamızda görevlendirdiği işçilerin maaş ve sigorta primlerini ödememiş. Tabi ilgili arkadaş kontrol etmediği içinde şuan elimizde bu konu ile ilgili tebligat var. Biz taşeron firmaya düzenli olarak tüm hakedişlerini ödedik, bunlar ile ilgili elimizde dekontlar mevcut. Şimdi biz bu durumdan sorumlumuyuz? Taşeron işçisinin ücretini asıl işveren takip etmeli mi? Biz kendi işimize zor yetişiyorken, taşeronun yaptığı bu saçmalık yüzünden neden problem yaşıyoruz? Bu konuda bir bilginiz var mı? İyi çalışmalar.
Cevap:
Merhabalar,
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 2. maddesi‘nde alt üst işveren konusu ile ilgili;
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.
ifadelerine yer verilmiştir.
Bu neden ile asıl işverenin kendi kadrosunda çalıştırdığı işçilerine karşı olan sorumlulukları taşeron işçiler için de geçerlidir. Yani, alt işvereni sayesinde istihdam edilen işçiler içinde herhangi bir ayrım söz konusu değildir.
Asıl işverenler, alt işverenlerin bünyenizde çalıştırdığı işçilere ücret ödeyip ödemediğini ayda bir muhakkak kontrol etmelidir. Gerekli bordroların, maaş ödeme dekontlarının düzenli olarak asıl işveren tarafından kontrol edilmesi ve muhafaza edilmesi asıl işveren için hayati önem taşımaktadır.
Fazla çalışma varsa onu da kontrol etmek zorundasınız.
Olay sadece işçilere ödenen kuru maaş ile sınırlı değil. Yani sizin firmanızda ki alt işveren işçilere sadece net maaş ödemesi yapıyordur ama işçiler sizin firmanızda daha fazla çalışıyor ise bu da sizin başınıza dert açar. Siz alt işvereninizden işçilere ödenen tutarları detaylı istemek ve onları kontrol etmek ile yükümlüsünüz. Her hangi bir şekilde ileride yaşanacak problemlerden siz asıl işveren olarak mesul durumdasınız. Bu neden ile firmanızda taşeron firma aracılığıyla görev yapan işçilerin fazla mesai yapma durumu söz konusuysa, konu ile ilgili işçilere fazla mesai ödemesi yapılıp yapılmadığını da ayrıca kontrol etmek durumundasınız.
İş kazası olursa asıl işveren sorumlu mudur?
Yargıtay 9.Hukuk Dairesi 17926/1750 sayılı kararında “işçilik haklarından” ve “sendikal alacaklardan” asıl işvereni de alt işveren ile birlikte sorumlu tutmuştur.
Yargıtayın bu kararında asıl işveren ile alt işveren arasında imzalanan teknik şartnamede her türlü sorumluluğun işi yapan alt işverene ait olacağı kararlaştırılsa bile bu hükmün işçiyi bağlamayacağı gerekçesiyle alt işveren işçisinin uğradığı iş kazasından asıl işverenin de sorumlu olduğu kanısında karar almıştır.