Kıdem tazminatından kesinti yapılabilir mi?

Senelerce emek verip çalıştıktan sonra gerekli şartların sağlanması halinde insanların işverenlerinden kıdem tazminatını talep etme hakları mevcuttur. Fakat zaman zaman bizlere ulaşan okuyucularımız kıdem tazminatları ile ilgili problem yaşadıklarını dile getirmekte. Bu yazımızda eliminden geldiği kadar, Kıdem tazminatına hak kazandıran haller nelerdir? Kıdem tazminatı vergi kesintisi ne kadar? Kıdem tazminatı vergiden muaf mı? Kıdem tazminatından hangi kesintiler yapılır? Kıdem tazminatı kesintileri nelerdir? gibi soruları cevaplandırmaya çalışacağız.

Kıdem tazminatına hak kazandıran haller nelerdir?

Genel olarak insanlar kıdem tazminatına hak kazanabilmek için, işten çıkarılma işlemlerinin işveren tarafından yapılacağı kanısındadır. Aslında bir nebze doğru. İşçi kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için iş sözleşmesini kendi iradesi ile feshetmemelidir. Bazı durumlar hariç.

İşçi tarafından yapılan;

4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 24.maddesinde belirtilen ve işçiye hizmet akdini derhal fesih hakkı veren sebeplerden dolayı, Bknz: İşçinin haklı nedenle fesih hakkı
Muvazzaf askerlik hizmetinden dolayı,
Bağlı bulunduğu kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı ya da toptan ödeme almak amacıyla,
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılması nedeniyle,
Evlenen kadının evlilik tarihinden itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile,

Ayrıca;

İşveren tarafından 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 25/II bendindeki durumlar haricinde gerçekleşecek olan tüm fesihler de işyerinde ki kıdemi bir yıl ve üzerindeyse işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.

Hangi durumlarda kıdem tazminatı ödenmez.

Eğer hizmet akdi yukarıda belirtilen haller dışında, işçinin kendi isteği ile sona erdirilmiş veya ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller nedeniyle işveren tarafından sona erdirilmişse, işçinin kıdem tazminatı hakkı olmayacaktır. Bknz: Kıdem tazminatı ödenmeyen haller nelerdir?

Kıdem tazminatından kesinti yapılabilir mi?

Kıdem tazminatı hesabında sadece ve sadece damga vergisi oranında kesinti yapılır. Bunun haricinde herhangi bir kesinti yapılması söz konusu değildir. Kıdem tazminatı için 2020 yılında uygulanacak olan damga vergisi oranı binde 7,59’dir. Bunun haricinde herhangi bir kesinti söz konusu değildir. Kıdem tazminatı her türlü SGK vergisinden muaf tutulmaktadır. Bu neden ile kıdem tazminatından kesinti yapılabilir mi sorusuna, rahatlıkla damga vergisi dışında hayır yapılamaz diye cevaplandırabiliriz.

İhbar tazminatından kesinti yapılabilir mi?

İhbar tazminatından yapılan kesintiler ise kıdem tazminatına göre değişkenlik göstermektedir. İhbar tazminatı hem gelir vergisi hemde damga vergisi kesintisine tabiidir. İhbar tazminatına uygulanacak olan damga vergisi kıdem tazminatında olduğu gibi binde 7,59 olarak belirlenmiştir. Fakat gelir vergisi oranları, ihbar tazminatı ödenecek kişinin vergi dilimlerine göre değişiklik göstermektedir. İşten çıkarılan kişinin gelir matrahına göre %15, %20, %27, %35 oranında gelir vergisi kesintisi yapılabilir. Bknz: Haklı neden ile fesih ve ihbar tazminatı

Kıdem tazminatına haciz gelir mi?

Eğer işçinin maaşında icra daireleri tarafından konulan bir maaş haczi varsa, mahkeme tarafından ödeme önceliği icra dairesine verilmiştir. İşveren bu konuda herhangi bir inisiyatif kullanamamaktadır. Yasal sorumluluk işverene aittir. Bu işlemi uygulamaz ise, cezai yaptırımlar ile karşı karşıya kalabilecektir.

İşçinin icra dairesine borcunun ödenmesinin ardından, eğer kalan bir miktar varsa işçiye kıdem tazminatı ödemesi olarak ödenmelidir. Detaylı bilgi için Kıdem tazminatına haciz gelir mi? başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Ayrıca Bknz: Kıdem tazminatı hakkında merak edilenler