Günlük çalışma süresi ne kadardır?
Soru: Merhaba, yaklaşık 2 senedir tekstil sektöründe çalışıyorum. İşimden memnunum fakat çalışma saatleri kafama takılıyor. Saat 08:00’de iş başı yapıyoruz ve 20:00’de işi bırakıyoruz. Haftada sadece Pazar günleri tatil yapıyoruz. Herhangi bir fazla mesai ücreti alamıyoruz. İşveren bizi günde maksimum ne kadar çalıştırabilir? Teşekkürler.
Cevap:
Merhabalar, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesi, haftalık çalışma süresinin 45 saat olduğunu, aksi kararlaştırılmadıkça bu sürenin çalışma günlerine eşit olarak dağıtılacağını hükme bağlamaktadır. Buna göre, haftanın altı günü çalışılan bir iş yerinde günlük çalışma süresi 7.5 saat olacaktır.
Çalışma süresini, işçinin çalıştırıldığı işte geçirdiği süre olarak tanımlayabiliriz. Yasaya göre, genel bakımdan çalışma süresi haftada en fazla 45 saattir. Toplu iş sözleşmesinde veya iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa, haftalık çalışma süresi olan 45 saat, iş yerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek, günlük çalışma saati tespit edilir. Ve bulunan süre kadar çalışma yapılır.
Örneğin: Haftada 5 gün çalışan ve Cumartesi ve Pazar günü çalışma yapılmayan bir iş yerinde, günlük çalışma süresi 9 saattir. Sabah 08:00 iş başı, 18:00 paydos ( öğlen tatili çalışma süresinden sayılmamaktadır. )
Haftanın iş günlerinden birinde kısmen çalışılan iş yerlerinde, kısmen çalışma süresi haftalık çalışma süresinden düşüldükten sonra, kalan sürenin çalışılan gün sayısına bölünmesi suretiyle günlük çalışma süresi belirlenir.
Örneğin; haftada 5 gün tam, Cumartesi günü yarım gün çalışılan ve Pazar günü çalışılmayan bir iş yerinde, Cumartesi günü 5 saat çalışıldığını varsayacak olursak , hafta içindeki diğer günlerde 8 saat çalışma yapılması gerekir. Sabah 08:00 iş başı, 17:00 Paydos, Cumartesi yarım gün.
Şartlar ne olursa olsun işçi ben çalışmak istiyorum dese dahi günlük çalışma süresi 11 saati aşamaz.
Ayriyeten işveren ilk önce sizin rızanızı almak koşulu ile size haftalık 45 saatten fazla olan çalışma sürelerinize istinaden fazla mesai ücreti ödemelidir. Sizin bize ilettiğiniz saatlere baktığımıza göre, haftalık 66 saat çalışmanız söz konusu. Bu nedenle sizin her hafta için 21 saat fazla çalışmanız söz konusu.
Bu konu ile ilgili bir bilgi daha verecek olursa şayet, işçinin rızası olsa bile işveren bir işçisine senede maksimum 270 saat fazla mesai yaptırabilir. Sene içerisinde yapılan 270 saat fazla mesaiden sonra işçinin rızası olsa bile işveren fazla mesai yaptırmamalıdır.
Günde 7.5 saatten fazla çalışılması yasak olan işler nelerdir?
Sağlık kuralları bakımından yasa, bazı işlerde günde en fazla ancak 7,5 saat ya da daha az çalışma yapılmasını öngörmüş ve 7,5 saatten (bazı işlerde daha da az) fazla çalışmayı yasaklamıştır. Günde 7,5 saatten fazla çalışma yapılamayacak işler “Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat Veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik” ile belirlenmiş bulunuyor.
Günde maksimum 7.5 saat çalışma yapılması gereken işleri öğrenmek için lütfen TIKLAYINIZ.
Günde 7.5 saatten daha az çalışma yapılması gereken işler nelerdir?
Bazı işlerde işçi günde 7,5 saatten az çalışma yapılması gerekmektedir. Belirttiğimiz yönetmelikte bu işler ve günde en çok kaç saat çalıştırılabileceği tek tek sayılmış.
Örneğin günlük çalışma süreleri;
- Civa izabe fırınlarında görülen işlerde, elementer civa bulunan ocaklarda görülen işlerde, karbon sülfürden etkilenme tehlikesi bulunan işlerde 6 saat,
- Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde 4 saat,
- Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerde (iniş, çıkış, geçiş dahil) suyun derinliğine ve basıncına göre 4 ila 7 saat arasında,
- Dalgıçlar için 18 metreye kadar olan derinlikte 3 saat, 40 metreye kadar olan derinliklerde 1/2 saati,
olarak belirlenmiş ve bu sürelerin üzerinde çalışma yapılması yasaklanmıştır.
