İşveren zorla fazla mesai yaptırabilir mi?
4857 sayılı İş kanunumuza göre haftalık çalışma süreleri 45 saat ile sınırlandırılmıştır. Bu bağlamda haftalık 45 saati aşan çalışmalar fazla mesaidir ve ücreti %50 zamlı ödenir.
İlgili kanun metni için lütfen TIKLAYINIZ.
Fazla çalışmalarda işçinin onayının şart mı?
İşçi razı gelmezse işveren zorla fazla mesai yaptıramaz.
İşverenin ben fazla çalışma yaptırıyorum, ücretini de ödüyorum demesi yeterli değildir. Bu neden ile işveren işçilerinden fazla çalışma için onay almak zorundadır. Bu onay yazılı olarak alınır ve genellikle sene başında işçilere imzalatılan bir onay belgesi şeklinde düzenlenir.
İşçi işveren tarafından kendisinin imzalamasını istediği onay belgesini imzalamaz ise, işveren tarafından fazla çalışma yapmaya zorlanamaz. Normal mesai saatleri sona erdiğinde fazla çalışmaya onay vermeyen işçiye fazla çalışma yaptırılması kanuna aykırı bir davranıştır. Çünkü kanun açıkça işçinin rızası söz konusu değil ise fazla çalışma yapılmamasını öngörmüştür. Bknz: Fazla mesai uygulamasında yenilik
Bir senede maksimum ne kadar fazla mesai yaptırılabilir?
İşverenler işçilerinden onay aldıktan sonra bir takvim yılı içerisinde bir işçisine maksimum 270 saat fazla çalışma yaptırabilirler.
Resmi tatiller de çalışma durumu nedir?
İşçilerin resmi tatillerde, bayramlarda çalışmaları ve bu çalışmaları karşılığında alacakları ücreti İş Kanunu’nun 47. maddesinde düzenlenmiştir.
İş Kanunu’nun 47. Maddesi: “Bu Kanun kapsamına giren iş yerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücret ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı iş yerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir.”
Şeklinde düzenlenmiştir.
Buna göre resmi tatillerde çalışmayan işçi tam yevmiyesini almaya hak kazanacak, resmi tatillerde çalışan işçi ise çift yevmiye almaya hak kazanmaktadır.
İşçi fazla çalışmayı kabul etmezse ne olur?
İşçi işvereninin fazla mesai isteğini reddebilir, fakat bu neden ile de iş akdini feshetme hakkına sahip değildir.
Ama işveren de işçisinin fazla mesai talebini olumsuz karşıladığı için haklı neden ile işten çıkaramaz. Bu tarz bir işlem de işveren işçisinin kıdem ve ihbar tazminatını ödemek ile yükümlüdür.
Zorunlu hallerde çalışma ne demektir?
Olası bir makine arızası nedeniyle, veya makinalarda olumsuz zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması durumlarında, işyerinin normal çalışmasını sağlayacak dereceyi aşmamak koşulu ile işçilerin hepsi veya bir kısmına fazla çalışma yaptırılabilir.
Bu konuya örnek vermek gerekir ise;
Olası bir büyük makine arızasından sonra, işyerinde ki üretimin durması nedeniyle ekonomik problemler ortaya çıkmaktadır. Buradaki öncelik iş yerinin tekrardan üretime sağlıklı bir şekilde üretime başlaması ve eski haline geri dönmesidir.
Bu durumda fazla çalışma yapan işçilere uygun bir dinlenme süresi verilmesi ve zorunlu sebeplerle yapılan fazla çalışmalar için de fazla mesai ücreti verilmesi gerekmektedir.
İlgili kanun maddesi için lütfen TIKLAYINIZ.
Fazla çalışma onay dilekçe örneği için lütfen TIKLAYINIZ.
İşveren zorla fazla mesai yaptırabilir mi?