Mesai saatleri arasında namaz kılabilir miyim?
Soru: Merhaba. Mesai saatlerim içerisinde işverenim namaz kılmamıza izin vermiyor. Böyle bir hakkı var mı? Biz iş yerinde namaz kılabilir miyiz? İş yerinde namaz yasaklanabilir mi? İş yerinde namaz kılmak yasak mı? Bana yardımcı olabilirseniz çok sevinirim, şimdiden teşekkür ederim.
Cevap:
Merhabalar, ne yazık 4857 Sayılı İş Kanunu‘nda namaz konusu ile ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır. Fakat konuyu biraz derinleştirirsek farklı cevaplar bulabileceğimizi düşünüyorum.
Öncelikle iş yerinde işçinin hangi amaçla olduğunun bilincinde olması gerekiyor. Çalışmak için iş yerinde bulunan bir işçinin normal şartlar da işvereninin onayı olmadan herhangi bir aktivite içerisinde bulunmaması gerekiyor.
İşverenin onayı olmadan yapılacak olan bir aktivite üretimin ya da çalışma planının tüm dengelerini bozabilir. Bu da işvereni zarara sokar. Bu nedenle işverenle genellikle “işin sağlıklı bir şekilde ” yürümesiyle ilgilenir.
Örnek vermek gerekir ise, siz bir makina da görev yapıyorsunuz, ve namaz vakti geldi namazınızı kılmak istiyorsunuz. Ne yapacaksınız? Makinayı kapatamazsınız, çünkü sizin asıl işiniz o makinanın sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlamak. Ee makina açık bir şekilde de bulunduğunuz bölgeyi kontrolsüz bir şekilde terk edemezsiniz, bu sefer de oluşabilecek maddi zararlardan sorumlu tutulur ve işiniz ile ilgili ciddi sorun yaşarsınız.
Peki bu durumda ne yapacağım? iş yerinde namaz kılamıyorum ne yapmalıyım?
Biraz önce bahsettiğimiz gibi, ” işveren işin sağlıklı bir şekilde ” yürümesi ile ilgilenir. Genellikle ülkemiz de bu konu bu kadar büyümüyor açıkçası, eğer çalıştığınız ortam da sizin yapacağınız işe bir süreliğine bir başkasına devredebilirseniz muhtemelen işvereniniz de sizin namaz kılmanızda bir sakınca görmeyecektir.
Ama olaylara bir de işveren gözüyle bakmak gerekiyor.
Genellikle sıkca karşılaştığımız konulardan bir tanesi de, fazla mesai ücretleridir. ” Ben fazla mesai yapıyorum ama işverenim bu ücreti ödemiyor ” gibi problemler oldukça sık yaşanıyor.
Ama diyelim ki sizin işvereniniz, sizin fazla mesai ücretinizi ödüyor, bir saatinizi bile atlamıyor ve hakkınız olan neyse kendisinden alabiliyorsunuz.
Peki namaz kıldığınız süreler için sizin maaşınızdan kesinti yapmak isterse ona cevabınız ne olur? Kabul edebilir misiniz bu durumu?
Eğer siz İşvereninizden ay sonu yapmış olduğunuz fazla mesai ücretini alabiliyorsanız ki bu sizin en doğal hakkınızdır. İşvereniniz de iş yerinde ki çalışma saatleri içerisinde şirket içerisinde bazı düzenlemeler ve disiplin kuralları uygulayabilir.
Sonuç olarak, ülkemiz de çok yaygın bir şekilde yaşanan bu ibadet sorununda kanun bazında taraflar birbirlerine her hangi yaptırımda bulunamaz. Ama işçinin ” ben namaz kılacağım ” diyerek işini ikinci plana atma şansı söz konusu değildir. Eğer bilinçli olarak iş sağlığını, üretimi ya da çalışma ortamını olumsuz yönde etki edecek hareketler de bulunmaya devam ederse, bu sefer işverene haklı neden ile fesih hakkı doğmuş olacaktır.