Soru: Merhaba, bilgi işlem şirketimiz için dört tane eleman almak istiyorum fakat bu arkadaşlar home ofis olarak çalışacaklar. Şirket ile bir bağlantıları olmayacak, hiç gelmeyecekler. Benim bu elemanlara karşı ne gibi bir sorumluluklarım olacak? (Sigorta ve ücret dışında ) Ayrıca bu arkadaşların sigorta işlemlerini nasıl yapacağım? Adamlar şirkete hiç gelmeyecek ama şirkette sigortalı gözükecek. Böyle bir şansımız var mı? Home ofis çalışanların sigorta durumu hakkında bana geri dönüş yaparsanız inanın çok mutlu olurum. Teşekkür ederim, iyi akşamlar.
Cevap:
Merhabalar,
Home ofis yani uzaktan çalışma durumları senelerdir iş hayatımızda var fakat iş kanunumuz da bu konu ile ilgili bir tanımlama bulunmamaktaydı.
Fakat 2016 yılında 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 14 maddesi’ne ek fıkralar eklenmiştir.
Buna istinaden;
Home ofis çalışanların sigorta durumu
Ek fıkra: 6/5/2016-6715/2 md.) Uzaktan çalışma; işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir.
(Ek fıkra: 6/5/2016-6715/2 md.) Dördüncü fıkraya göre yapılacak iş sözleşmesinde; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alır.
(Ek fıkra: 6/5/2016-6715/2 md.) Uzaktan çalışmada işçiler, esaslı neden olmadıkça salt iş sözleşmesinin niteliğinden ötürü emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz. İşveren, uzaktan çalışma ilişkisiyle iş verdiği çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür.
Home ofis çalışlanlar, Muhakkak iş sözleşmesi imzalayın
Home ofis çalıştıracağınız işçiniz ile muhakkak yazılı sözleşme imzalayın.
Dördüncü fıkraya göre yapılacak iş sözleşmesinde; İşin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alır.
Home ofis çalışma da İş Sağlığı ve iş Güvenliği
İş kazası, işin görülmesi esnasında meydana gelecek kaza ve zararlar olarak tanımlanmaktadır. İş Güvenliği Kanunu’nda iş yeri tanımı geniş tutulmasına rağmen home ofis yani uzaktan çalışanlar ile ilgili bir hüküm bulunmamaktadır. Fakat işveren olarak sizin işinizi yaparken işçinin başına bir kaza gelir ise sorumluluk işverene aittir. İşveren, uzaktan çalışma ilişkisiyle iş verdiği çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlüdür.
Sosyal Güvenlik Kurumu fiilen çalışma isteyebilir.
Sosyal Güvenlik Kurumu, iş yerinde fiilen çalışma durumu söz konusu değil ise size sorun çıkartabilir. Kişilerin Sosyal Güvenlik kapsamında sigortalı sayılabilmeleri için iş yerlerinde fiilen çalışmaları gerekmektedir. Fiilen çalışma gerçekleşmeden yapılacak tüm sigortalılık işlemleri Sosyal Güvenlik Kurumu nazarında sahte sigorta olarak nitelendirilmiştir. Personel tabi ki, iş için dışarı çıkacak, müşteriye gidecek vs. fakat bahsetmek istediğimiz konu işçinin 7/24 adreste bulunması değildir. Olay sizin de dediğiniz gibi, X adresinde sigortalı gözüken ama, adreste hiç bulunmayan durumlar için geçerlidir. Olası bir denetim/inceleme durumlarında fiilen çalışmanın işveren tarafından ispat edilmesi gerekmektedir. Bu neden ile, şahsi fikrimiz, işçinin ev adresini yeni bir iş yeri olarak göstermenizde ve işçinin tüm sigorta işlemlerini, işçinin ofis olarak kullanacağı evinde gerçekleştirmenizde fayda bulunmaktadır. Bknz: Sigorta için fiilen çalışmak zorunlu mu?