Gelir vergisi dilimi nedir?
Bilindiği gibi çalışanların elde ettiği kazançlarının üzerinden gelir vergisi ödemesi yasal bir zorunluluktur.
Gelir vergisinin kazancın hangi kısımlarından ve nasıl ödeneceği Gelir Vergisi Kanunu’nca belirlenmiştir. İşçinin toplam kazancı üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenecek olan işçi primi düşüldükten sonra Gelir Vergisi Matrahına ulaşılır. Gelir Vergisi Matrahına ulaşırken Sosyal Güvenlik işçi primleri ile birlikte varsa vergiye istisna tutarlar da düşülmelidir.
Gelir vergisi tutarları çalışanın ücreti ile alakalı olduğu için gelir vergisi olarak ödenen miktar, her maaş için aynı değildir.
Örneğin, brüt maaş ile çalışan bir işçi senenin başında en yüksek, senenin sonuna doğru da daha az maaş almaya başlar; çünkü daha çok gelir vergisi ödemektedir.
Net maaş üzerinden çalışan, gelir vergisinin vergi dilimleri ile ilgili bir problem yaşamaz. Yani işvereni ile 2.000 TL. net maaş üzerinden anlaşan bir işçi gelir vergisi ile bir ilişkisi olmaz. İşveren çalışanından gelir vergisi tutarını talep edemez.
Gelir vergisinin artmasından dolayı ( vergi dilimi ) brüt maaş ile anlaşan çalışanın net maaşına yansıtılan kesinti, net maaş ile çalışan için geçerli değildir.
Vergi dilimleri nasıl hesaplanır?
Çalışanların elde ettikleri kazançları üzerinden gelir vergisi ödemeleri bir yasal zorunluluktur. Bu gelir vergisinin kazancın hangi kısımlarından ve nasıl ödeneceği Gelir Vergisi Kanununca belirlenmiştir. Brütten nete hesaplama yaparken SGK işçi primlerini brüt maaştan çıkardıktan sonra ortaya çıkan rakam Gelir vergisi matrahıdır ve Gelir vergisi hesaplarken bu matrah dikkate alınmaktadır. Bknz: Brütten nete maaş hesabı nasıl yapılır?
Gelir vergisi, kümülatif gelir vergisi matrahı dikkate alınarak 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. Maddesi‘nde belirtilen ve her yıl yeniden belirlenen dilimler üzerinden kesilir.
2019 yılında Ücret Gelirlerine Uygulanacak Gelir Vergisi Tarifesi tablosunu aşağıda bulabilirsiniz.
| 1. Vergi Dilimi | 0 – 18.000 | 15% |
| 2. Vergi Dilimi | 18.000 – 40.000 | 20% |
| 3. Vergi Dilimi | 40.000 – 148.000 | 27% |
| 4. Vergi Dilimi | 148.000 üzeri | 35% |
Yukarıdaki vergi tarifesine göre birkaç gelir vergisi hesaplama işlemi yapalım.
Toplam Kazanç – SGK işçi prim – İşsizlik İşçi Prim – Varsa vergi istisnaları = Gelir Vergisi Matrahı
Gelir Vergisi matrahı üzerinden gelir vergisi kesilir. Bu vergi oranına karar verirken ihtiyacımız olan bilgi, personelin yıl içindeki gelir vergisi matrahları toplamıdır.
Örnek
18.000 TL. altındaki gelirler için %15 oranında gelir vergisi alınır. Farz edelim ki verginin matrahı yani verginin işlem göreceği miktar 8.000 TL. Bu miktar vergi tarifesinin birinci diliminde kaldığı için % 15’lik orana tabi olacaktır. Yani ödenmesi gereken vergi miktarı 6.000 x %15 = 1.200 TL. olacaktır.
Örnek
Verginin matrahı yani verginin işlem göreceği miktar 20.000 TL olsun. Bu matrahın 18.000 TL’si ilk dilimde kaldığı için %15’lik orandan işlem görür. Yani 18.000 x %15 = 2.700 TL. Matrahın geri kalan kısmı ise ikinci dilime dahil olduğu için %20’lik orandan işlem görür. Yani 2.000x %20 = 400 TL. Toplam ödenmesi gereken miktar ise 2.700 + 400 = 3100 TL dir.
Örnek
Verginin matrahı yani verginin işlem göreceği miktar 45.000 TL olsun. Bu matrahın 18.000 TL’si ilk dilimde kaldığı için %15’lik orandan işlem görür. Yani 18.000 x %15 = 2.700 TL. Matrahın 22.000 TL’lik kısmı ikinci kısma dahil olduğundan %20’lik orandan işlem görür. Yani 22.000 x %20 = 4.400 Tl. Geri kalan 5.000 TL üçüncü dilime dahil olduğundan %27’lik orandan işlem görür. Yani 5.000 x %27 = 1.350TL. Toplam ödenmesi gereken miktar ise 2.700 + 4.400+ 1.350 = 8.450 TL dir.
Gelir vergisi dilimi nedir?
