Rapor süresi en fazla ne kadar olur?
Soru: Merhaba, sağlık sorunları yaşıyorum ve bir süre rapor almam gerekiyor. İşverenim bana bu konuda yardımcı olacağını söyledi fakat benim bu konuda bir kaç tereddüttüm var. Sizce ben en fazla ne kadar süre rapor alabilirim? Rapor süresi en fazla ne kadar olur? İşverenim rapor nedeniyle işten çıkış işlemi yapabilir mi? İş akdimi fesheder ise bana kıdem ve ihbar tazminatı ödemesi yapar mı? Teşekkür ederim, kolay gelsin.
Cevap:
Merhabalar, geçmiş olsun.
Çalışanın kaza geçirmesi, hastalanması gibi sağlık sorununa neden olan durumlarda, doktor tarafından çalışana istirahat raporu verilebilmektedir. İş görmezlik belgesi olarak tanımlanan bu belgede görülen iş görmeme sürelerinde işveren işçiyi çalıştıramaz. Rapor süresinin takdiri doktorda olmakla birlikte, bazı yasal sınırlamalar da mevcuttur.
İşçi raporlu olduğu sürelerde, iş yerine gelmek ya da çalışmaya devam etmekle mükellef değildir. Bu nedenle işçinin uzun süreli ya da sık sık raporlu olması çalışma düzenini olumsuz etkileyebilmektedir. İstirahat raporları geçmişten beri fazlaca istismar edilen bir konu olduğu için bu durumun sık sık gerçekleşmesi işverenin algısında da olumsuzluğa yol açabilmektedir. Bu nedenle alınan raporlar işveren teslim edildiğinde işveren tarafından titizlikle incelenmekte, bir doktordan alınan aynı raporların geçerliliği sorgulanmaktadır. Bknz: Emekli çalışan rapor parası alır mı?
İş yeri hekimi ve Aile hekimleri rapor verebilir mi?
Çalışan hastalık durumlarında iş yeri hekimine de başvurabilmektedir. İstirahat gerektiren hastalıklar için iş yeri hekimi işçiye en fazla 2 gün rapor verebilmektedir.
Aile hekimleri ise, tek seferde 10 gün rapor verebilmektedir. Bu rapor 10 günün sonunda sona eren bir “çalışır” raporu da olabilir, 10 günün sonunda tekrar hekim tarafından değerlendirilmesi yapılacak bir “kontrol” raporu da olabilir.
Aile hekimi eğer rapor sonunda “kontrol” durumu söz konusu ise, işçinin rapor bitiminden sonra tekrar istirahat etmesi gerekiyor ise bir sonra vereceği rapor yine en fazla 10 gün olacaktır. Bu durumdan da anlaşılacağı gibi, aile hekimi tek seferde en fazla 10 gün olmak üzere toplamda en fazla 20 gün rapor verebilir.
İş yeri hekimi ve aile hekimi dışındaki doktorlara muayene olunması durumunda ise, aile hekiminde olduğu gibi tek hekim tek seferde en fazla 10 gün rapor verebilmektedir. Ek olarak tek hekim yılda en fazla 40 gün rapor yazabilmektedir. Tek bir hekimin bir işçiye yıl içerisinde verdiği iş göremezlik raporu 40 günü aşmışsa, Sosyal Güvenlik Kurumu 40 günü aşan rapor için işçiye iş göremezlik ödeneği ödemeyecektir.
Heyet rapor süreleri ne kadardır?
Çalışanın daha ciddi ya da iyileşme süreci uzun sağlık sorunları söz konusu ise, aile hekimi ya da tek hekimin verdiği raporlar iyileşme süreci için yeterli gelmiyor ise bu sefer sağlık kuruluşları hastalara heyet raporu verebilirler. Heyet raporlarının diğer raporlardan farklıdır. Daha uzun süreli rapor olabilmek için birden fazla hekimin onayı gerekmektedir. Bu raporlar ise heyet raporlarıdır. Sağlık kuruluşu eğer gerek duyuluyor ise, hastaya heyet raporu ile daha uzun rapor verebilirler.
Fakat burada bilinmelidir ki, sağlık kurulunun ilk vereceği istirahat süresi sigortalının tedavi altına alındığı tarihten başlamak üzere altı ayı geçemez. Tedaviye devam edilmesi halinde malullük halinin önlenebileceği veya önemli oranda azaltılabileceği sağlık kurulu raporu ile tespit edilirse bu süre uzatılabilmesi mümkündür. Ama normal şartlar da sınır ilk rapor tarihinden itibaren 6 aydır. Bknz: Özel hastaneden alınan rapor geçerli midir?
Rapor nedeniyle iş akdinin feshi mümkün mü?
Öncelikle bilinmelidir ki, hiç bir işveren rapor süresince işçiyi işten çıkaramaz. Bknz: Raporlu olan işçi işten çıkartılabilir mi?Sadece rapor süresinin uzadığı, daha ciddi sağlık problemlerinin ortaya çıktığı durumlarda iş hayatımızda bir takım kurallar söz konusudur. Bknz: Raporlu işçi işten çıkarılabilir mi?
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 25/1/a-(b) maddesi’nde;
İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması durumunda.
alt bendinde sayılan sebepler dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin iş yerindeki çalışma süresine göre 17 nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar. Doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74 üncü maddedeki sürenin bitiminde başlar. Ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez.
İfadelerine yer verilmiştir.
Sağlık nedeniyle fesih bildirim süreleri
Bildirim, yani ihbar süresi; Belirsiz süreli iş sözleşmesine tabii olarak çalışan işçinin iş yerindeki kıdemine göre belirlenen, işçiyi işten çıkarmak isteyen işverenin işçiye, işi kendi rızasıyla bırakmak isteyen işçinin işverenine önceden bildirim yapmasını gerektiren süredir.
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 17. Maddesi’ne göre bildirim süreleri;
- İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
- İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
- İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
- İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,
Feshedilmiş sayılır.
Yani sizin sağlık nedeniyle iş akdinizin feshedilebilmesi için, sağlık kuruluşlarından almış olduğunuz rapor süresinin, iş yerinizdeki kıdeminiz ile belirlenen bildirim süresini, 6 hafta geçmesiyle ortaya çıkmaktadır. Bknz: Raporlu işçi işten çıkarılabilir mi?
Sağlık nedenleri ile iş akdinin feshinde kıdem tazminatı ödenir mi?
Sağlık nedenleri ile alınan raporlar sürelerinin, işçinin bildirim süresini 6 hafta geçmesiyle gerçekleşen fesih işlemlerinde, işverenler işçilerine kıdem tazminatlarını ödemek ile yükümlüdür. Fakat ihbar tazminatı ödenme durumu söz konusu değildir. İşçi sadece kıdem tazminatına hak kazanacaktır. İşçinin ihbar tazminatı ile ilgili bir hakkı bulunmamaktadır. Bknz: İhbar tazminatı hakkında merak edilenler
Rapor süresi en fazla ne kadar olur?
