Yeni iş arama izni ücreti nasıl hesaplanır?
Soru: Merhaba, 5 senedir çalışmakta olduğum özel bir şirketten mayıs ayı itibariyle çıkarılıyorum. Şuan ihbar süremi kullanıyorum fakat ben yeni iş arama izni kullanmıyorum. Ben bu izni kullanmayıp, işverenimden ücretini alabilme şansım var mı? Yeni iş arama izni ücreti nasıl hesaplanır? Yoksa yeni iş arama izni her halükarda kullanılması gereken bir izin midir? İyi çalışmalar.
Cevap:
Merhabalar,
İşçi veya işveren iş sözleşmesini, haklı nedenle ve derhal feshedebilecekleri gibi süreli fesih yoluyla da sonlandırabilirler. Burada derhal fesih olduğundan sözleşme hemen sona erer. Diğer durumda ise sözleşmenin sona ermesi için belirli bir sürenin geçmesi gerekir. Bu durumda, 4857 sayılı İş Kanunun 27. maddesi‘nde, işverence işçiye yeni bir iş araması için verilmesi gereken izin düzenlenmiştir.
Yeni iş arama izni işveren tarafından en az ihbar önel süreleri boyunca ve günde iki saatten az olmamak üzere, çalışılan günler için, iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapılmadan yeni bir iş bulması için verilen izindir.
İşçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir, ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işverene bildirmek zorundadır. İşveren bu sürede işçiyi çalıştırır ise alacağı ücrete ilaveten, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı ödemekle yükümlüdür.
Yeni iş arama izni kaç gündür?
İş sözleşmesi feshedilen işçinin, öncesinde yapılan ihbar bildirimi süresi içerisinde her gün iki saatlik yeni iş arama izni bulunmaktadır. İşçi ihbar süresi içerisinde günlük olarak iki saatlik iznini kullanması yasal zorunluluktur. Bu iki saatlik yeni iş arama iznini işçi ister işe iki saat geç gelerek isterse iki saat erken çıkarak kullanabilir.
Yeni iş arama izni toplu kullanılır mı?
İşçi, iş arama iznini günde iki saat olarak değil de toplu bir şekilde kullanmayı talep edebilir. Bu işçinin yasal bir hakkı olduğu için işveren bu talebi kabul etmek zorundadır. Ancak toplu kullanım, yalnızca işten ayrılacağı tarihten önceki günlere denk getirilerek mümkündür. Yani işçi iş arama izinlerini toplu olarak kullanacaksa, bu günleri fesih tarihinden geriye doğru kullanabilmektedir.
Yeni iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi bu isteğini yazılı olarak işverenine bildirmelidir. Hesaplaması yapılırken ihbar süresinin başladığı tarihten fesih tarihine kadar olan her iş günü için hak edilen 2 saatler toplanarak sonuca ulaşılır.
İşçi bu işlem için işverenine yazılı bildirimde bulunmalıdır. Bknz: Toplu yeni iş arama dilekçesi örneği
Yeni iş arama izninin parası alınır mı?
Yukarıda da söz ettiğimiz gibi, siz arzu ederseniz ihbar süreniz boyunca ister günde 2 saat olacak şekilde, isterseniz de toplu olarak yeni iş arama izninizi kullanabilirsiniz. Fakat bir de hiç bir izni kullanmayacaksanız bu sefer ilgili sürelerin ücretini işvereninizden talep edebilirsiniz.
Sizin ihbar süreniz içerisinde, 2 saatlik yeni iş arama izniniz olduğu için bu süreler normal çalışma sürenizden sayılmaz. Örneğin siz 08:00 – 18:00 saatleri arasında çalıştığınız bir işletmede, ihbar süreniz boyunca arzu ederseniz 08:00 – 16:00 saatleri arasında çalışabilirsiniz. İşverenler, ” ben sana günde 2 saat izin verdim bu neden ile ücretinden kesiyorum” diyemez. Ya da sizin kullanmadığınız günlük 2 saatlik yeni iş arama izniniz için size , ” zaten çalışma saatleri 08:00 – 18:00. Neden ekstra ücret ödeyeyim? ” deme şansı bulunmamaktadır.
İşveren yeni iş arama izni kullandırmadığı her işçisine 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 27. maddesine istinaden, ödeyeceği kesintisiz ücrete istinaden, çalıştırdığı sürenin ücretini yüzde yüz zamlı ödemelidir.
Yeni iş arama izni ücreti nasıl hesaplanır?
Burada hesaplama yaparken, fazla mesai hesaplamasından farklı bir yöntem uygulamayacaksınız.
Brüt maaşınız, aracılığıyla saat ücretinizi bulduktan sonra bunu 2 ile çarpıp, çıkan sonucu kaç saat yeni iş arama izni kullanmadıysanız onunla çarpmanız, sizi doğru sonuca götürecektir.
Örnek:
Brüt maaş : 3.577,50 TL.
2.800,00 / 225 = 15,90 TL. 1 saat ücreti Bknz: İşçinin bir saatlik ücreti nasıl hesaplanır?
Kullanılmayan yeni iş arama izni yüzde yüz zamlı ödeneceği için saat ücretini 2 ile çarpıyoruz.
15,90 * 2 = 31,80 TL. 1 saat zamlı saat ücreti
Zamlı saat ücretinizi de ihbar süreniz içerisinde kaç saat yeni iş arama izni kullanmadıysanız onunla çarpıp sonuca ulaşıyorsunuz.
Diyelim ki siz bir süre yeni iş arama izninizi kullandınız ama daha sonra işvereniniz çağırdı ve 3 gün kullanmadınız.
31,80 * 6 = 190,80 TL. 3 gün ( 6 saat ) kullanılmayan yeni iş arama iznine istinaden ödenecek tutar.
Diyelim ki siz bir süre yeni iş arama izninizi kullandınız ama daha sonra işvereniniz çağırdı ve 20 gün kullanmadınız.
31,80 * 40 = 1.272,00 TL. 20 gün ( 40 saat ) kullanılmayan yeni iş arama iznine istinaden ödenecek tutar.