15 koduyla işten çıkarılma
15 koduyla işten çıkarılma, Toplu işçi çıkarma anlamına gelmektedir. İşveren tarafından toplu şekilde iş akdi feshedilen işçilerin Sosyal Güvenlik Kurumu‘na gönderilecek olan işten çıkış bildirgelerinde işverenler, 15 kodunu kullanmak zorundadır. Bknz: SGK işten çıkış kodları ve açıklamaları
Dilerseniz konuyu biraz detaylandıralım;
Toplu İşçi Çıkarma nedir?
Toplu işçi çıkarma işlemi, zaman zaman her iş yerlerinde yaşanabilecek bir takım ekonomik nedenler ya da faaliyetin sona ermesinden dolayı işverenler tarafından tercih edilen bir yöntemdir. Toplu işçi çıkarma her ne kadar taraflar arasında olumsuz süreçlere sebebiyet verse de Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından işverenlere tanınan hukuki bir haktır. Fakat bu işlemin yapılabilmesi bir takım şartlara bağlanmıştır.
Öncelikle işverenler bağlı bulunduğu Türkiye İş Kurumu‘na fesih işleminden 30 gün öncesinden yazılı bildirimde bulunmalıdır. İşverenin yapacağı bu bildirimde, tarihlerin ve toplu çıkış işlemlerinden etkilenecek personelin T.C. kimlik numaraları ve isimleri net olarak belirtilmelidir.
İşverenin fesih hakkı bildirimden 30 gün sonra başlar.
İşveren gerekli bilgilendirmeyi Türkiye İş Kurumu‘na yaptıktan 30 gün sonra fesih işlemlerini hayata geçirebilir. Bildirim yapılan tarihten önce gerçekleşecek olan fesihler toplu işçi çıkarma adı altında anılmayacaktır.
İş yerinde çalışan işçi sayısına göre durumun toplu işçi çıkarma olarak sayılabilmesi için;
- 20 ile 100 işçi arasında ise, en az 10 işçinin,
- 101 ile 300 işçi arasında ise, en az yüzde on oranında işçinin,
- 301 ve daha fazla ise, en az 30 işçinin,
İşine 17. madde uyarınca ve bir aylık süre içinde aynı tarihte veya farklı tarihlerde son verilmesi toplu işçi çıkarma sayılır.
15 koduyla işten çıkarılma kıdem ve ihbar tazminatı
15 koduyla işten çıkarılan işçi, hem kıdem tazminatına hem de ihbar tazminatına hak kazanacaktır. Eğer iş yerinde ki kıdemi bir yıl ve üzeride ise işveren bu fesih işleminden sonra kıdem tazminatı ödemek ile mükelleftir.
Ayrıca, işveren tarafından fesih işlemi yapılmadan önce işçilere ihbar bildirimi yapılması gerekmektedir. Eğer işçilere ihbar bildirimi yapılmaz ise, işveren işçilere iş akdinin feshedildiği tarihte ihbar tazminatı da ödenmek zorundadır. İhbar Tazminatı hakkında merak edilenler.
Özetleyecek olursak;
- E-devlette hizmet dökümünüzde göreceğiniz, 15 koduyla işten çıkarılma; işveren tarafından Toplu işçi çıkarma anlamına gelmektedir.
- İşçi 15 koduyla işten çıkartıldı ise, ihbar tazminatına hak kazanmaktadır. Eğer toplu çıkış bildirimi işçiye 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesi‘nde hüküm altına alınan süreler içerisinde tebliğ edildi ise, işçi işverenden ihbar tazminatı talebinde bulunamaz.
- 15 koduyla yapılan çıkış işlemlerinde işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
- İşçi 15 koduyla işten çıkartılır ve diğer gerekli prim şartlarını yerine getiriyor ise, işsizlik maaşına hak kazanacaktır. Bknz: İşsizlik maaşı hakkında her şey.
