04 koduyla işten çıkarılma
Hepimizin bildiği gibi işten çıkardığı işçiler ile ilgili işverenler Sosyal Güvenlik Kurumu’na elektronik ortamda işten çıkış bildirgesini ulaştırmak zorundadır. Bknz: İşten çıkış bildirgesi ile ilgili merak edilenler
İşverenler bu işlemi gerçekleştirirken ilgili kişinin şirket ile hukuki bağlantısını ve kişinin sigortasını sonlandırır. İşten çıkış bildirgesi düzenlenirken, kişi ile ilgili bir takım bilgilerin de yazılması gereklidir.
İşveren düzenleyeceği bildirgeler de, işçinin, meslek adını, brüt maaş bilgilerini, ay içerisinde kaç gün çalıştığını, hangi sigorta koluna tabii olduğunu, var ise ay içerisinde kaç gün eksik gününün olduğunu ve nedenini ve işçiyi hangi nedenden işten çıkardığını beyan etmek ile mükelleftir.
Bu işlemler sırasında işveren 1 ila 40 arasında bulunan kodlardan bir tanesini muhakkak seçmek durumundadır ve bu seçeceği kodlar hayati önem arz etmektedir. Bknz: SGK işten çıkış kodları ve açıklamaları
Bugün bu konu hakkında bizlere mesaj gönderen Emre Bey aracılığı ile 04 yani belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı neden gösterilmeden feshinin sonuçlarını anlatmaya çalışacağız.
04 koduyla işten çıkarılma
-
04. kodu ile Belirsiz süreli iş sözleşmesinin haklı sebep bildirilmeden feshi ne demektir?
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshi, bildirimli olarak yapılan ve işçinin herhangi bir kusuru, ayıbı, kabahati olmadan tamamen işveren inisiyatifi olarak hayata geçirilen bir fesih biçimidir. Normal şartlar da işverenler iş akitlerini feshetmek istediği işçileri için muhakkak haklı bir neden olmasını dile getirmiştir. Bknz: İşverenin haklı nedenle feshi hakkı Fakat zaman zaman işverenlerin haklı bir nedeni olmaksızın sözleşme fesihleri gerçekleştirdiği için bu kodu kullanarak işten çıkış bildirgelerini onaylamaktadır. Açıkça söylemek gerekir ise, bu işlem hukuken yasak değildir, tabi ki işverenler işten çıkış işlemleri sırasında bu kodu seçerek işten çıkış işlemini gerçekleştirebilir. Fakat bu kod ile iş akdi feshedilen işçilerin bir takım haklarını unutmamak gerekiyor.
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin haklı sebep bildirilmeden feshi yapılan işçinin hakları nelerdir.
- 04 koduyla, yani belirsiz süreli iş sözleşmesi feshedilen işçi öncelikle eğer iş yerinde ki kıdemi bir yıl ve üzerinde ise, kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Bu neden ile kendisine muhakkak kıdem tazminatı ödemesi yapılmalıdır.
- Ayrıca, 04 koduyla yapılan fesihler biraz önce de söz ettiğimiz gibi bildirimli fesih anlamına gelmektedir. İşçinin iş akdi feshedilmeden önce, kendisine bildirim yapılması gerekmektedir. Bildirim yapılmayacak ise, iş akdi feshedildiği tarihte kendisine ihbar tazminatı ödenmelidir. Bknz: İhbar tazminatı hakkında merak edilenler
- 04 koduyla iş akdi feshedilen işçi, eğer gerekli prim şartlarını sağlıyor ise, işsizlik maaşına başvurabilir. Kendisine işsizlik maaşı da bağlanacaktır. Bknz: Hangi durumlarda işsizlik maaşı alınır? Hangi durumlar da kıdem tazminatına hak kazanılır?
- İşçi arzu eder ise, eğer çalıştığı iş yerinde ki işçi sayısı 30 ve üzerinde ise ayrıca iş yerinde ki kıdemi 6 ay ve üzerinde ise, işe iadesini talep edebilir. Bknz: İşe iade davaları ve arabuluculuk dönemi
İhbar ve kıdem tazminatı ödemek işvereni kurtarmaz.
Buraya kadar her şey tamam. İşveren işçinin iş akdini feshetti. İşçi ile ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu’na 04. Kodu ile işten çıkış bildirgesi düzenledi ve işçinin kıdem ve ihbar tazminatını ödedi. ( Bildirim yapmadığını farz ediyoruz. Bildirim yaptı ise, ihbar tazminatı ödenmez. )
İşçi eğer, görev yaptığı işletme de ki işçi sayısı 30 ve üzerinde ise ve iş yerinde ki kıdemi 6 ay ve üzerinde ise, işverenine işe iadesini talep edebilme hakkına sahiptir.
Özetlememiz gerekir ise şayet;
04 yani belirsiz süreli iş sözleşmesinin haklı sebep bildirilmeden feshi iş hayatımız da sıkça kullanılan bir koddur. Fakat işverenler tarafından kullanılan bu kodun işçi lehine, işveren aleyhine sonuçlar doğurması içten bile değildir. Bu neden ile, iş sözleşmesi 04 kodu ile feshedilen işçi;
- İş yerinde ki kıdemi bir yıl ve üzerinde ise, kıdem tazminatına hak kazanır.
- İş yerinde ki kıdemi baz alınarak işçinin iş sözleşmesinin fesih tarihinden önce, ihbar bildirim sürelerine işveren tarafından riayet edilmesi gerekmektedir. Eğer işçiye önceden bildirim yapılmaz ise kıdem tazminatına ek olarak ihbar tazminatı da ödenmesi gerekir.
- İşçi 04 koduyla işten çıkartılır ise, gerekli prim şartlarını yerine getirir ise, işsizlik maaşından faydalanacaktır.
- İşçinin iş yerinde ki işçi sayısı 30 ve üzerinde ise ve iş yerinde ki kıdemi 6 ay ve üzerinde ise, işe iadesini talep edebilir.
