İşverenin haklı neden ile derhal fesih hakkı
Bir şirkette, sağlıklı bir çalışmanın, üretimin ya da ortamın sağlanması adına bir takım kurallar vardır.
Hem işçinin, hemde işverenin bu kurallara riayet etmesi ve çalıştığı firmada insani değerlere hassasiyet göstermesi gerekir. Herkes bildiği gibi hareket etmeye kalkarsa bu sefer de hukuk ve kanun devreye girer.
Bilindiği gibi tabii olduğumuz 4857 Sayılı İş Kanunu‘muzda “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller” diye bir bölüm vardır. Bu tamamen, yukarıda bahsettiğim durumlardan doğan anlaşmazlıklar üzerine kurulu bir sistemdir.
İşçinin işverenine, çalışma arkadaşlarına ya da iş yerine vereceği maddi ve manevi tüm zararlara karşı düzenlenmiştir.
İşverenin derhal fesih hakkı hangi durumlar da ortaya çıkar?
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 25. Maddesi’nde konu ile ilgili;
a. İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması,
b. İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması,
c. İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması,
d. İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması veya 84 üncü maddeye aykırı hareket etmesi,
e. İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması,
f. İşçinin, iş yerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi,
g. İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi,
h. İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi,
i. İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması,
İfadelerine yer verilmiştir.
Ve bu yukarıda ki maddeler işverene derhal fesih hakkı vermektedir.
Bu sistemde iş yerinin bütünlüğünün ve huzurlu bir çalışma ortamının sağlanması esas alındığı için yukarıdaki durumlardan birine sebebiyet veren işçinin iş sözleşmesi ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller nedeniyle feshedilecek, ve herhangi bir şekilde eğer hak edişi olsa bile kıdem ve ihbar tazminatlarını almaya hak kazanamayacaktır. Ayrıyeten ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller nedeni ile iş akdi feshedildiği için işçi, olası bir işsizlik maaşı ödeneğinden de faydalanamayacaktır.
Olayın gerçekleştiği ve işverenin öğrendiği günden itibaren altı iş günü içerisinde bu işlem yapılmalıdır. Aksi halde işten çıkış işlemi gerçekleştiği taktirde tüm tazminatlar işçiye ödenmelidir.
İşverenin haklı neden ile derhal fesih hakkı