4857 sayılı İş kanunu 17. madde uyarınca iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa yazılı olarak bildirilmesi esastır.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17 maddesi gereği;
- 6 aya kadar süren çalışmalarda 2 hafta,
- 6 aydan 1,5 yıla kadar süren çalışmalarda 4 hafta,
- 1,5 yıldan 3 yıla kadar süren çalışmalarda 6 hafta,
- 3 yıldan uzun süren çalışmalarda 8 hafta,
Bildirim süresi bulunmaktadır.
İş sözleşmesini performansa, işçinin davranışlarına, işin, işletmenin veya iş yerinin gereklerine dayalı olarak fesih etmek isteyen taraf, feshi yazılı olarak ve bu sürelere bağlı kalarak karşı tarafa iletmek ile yükümlüdür. İş sözleşmesini bildirim süresi vermeksizin fesih eden taraf, bu sürenin ücretini ihbar tazminatı olarak karşı tarafa ödemek ile yükümlüdür.
Fakat; İş sözleşmelerinin işçi tarafından feshi, ( haklı neden bknz. iş kanunu madde 24 ) işveren tarafından deneme süresi içinde veya 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinde belirlenen esaslar çerçevesinde feshi halinde işçiye herhangi bir kıdem ve ihbar tazminatı ödemesi yapılmamaktadır.
İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenle fesih esasları dışında bir nedenle feshi halinde aynı bildirim süreleri işçi içinde geçerli olup, buna aykırı iş sözleşmesi fesihlerinde işverenin ihbar tazminatı talebi de gündeme gelebilecektir.
İş sözleşmesinde deneme süresi ihbar süresine engel midir?
Sendikalar ile işverenler arasında imzalanan iş sözleşmelerinde bu süreler maksimum 4 ay, bireysel olarak imzalanan sözleşmeler ise maksimum 2 aydan fazla olamaz. Hiç bir taraf kendi isteği doğrultusunda bu süreleri ” 4 ay, 6 ay ya da 1 sene olarak belirleyemez. “
İhbar tazminatı almak için ne kadar çalışmak gerekir?
Deneme süreleri içerisinde taraflar iş sözleşmelerini bildirimsiz ve herhangi bir tazminat ödemesi olmaksızın feshetme hakkına sahiptir. Yani deneme süresi içerisinde işçi işi bırakır ise işverenden, işveren de işçiyi işten çıkartır ise, ihbar tazminatı talebinde bulunamaz. Fakat, İş sözleşmesinde deneme süresi belirtilmemiş ise, bir günlük çalışma dahi ihbar tazminatı durumunu ortaya çıkartır.
4857 Sayılı İş Kanunu’nda kıdem tazminatı ve iş güvencesi hükümlerinin aksine, ihbar öneli ve ihbar tazminatı için herhangi bir asgari çalışma şartı aranmamıştır. Bu nedenle, deneme süresinin bulunmadığı hallerde, iş sözleşmesi bir gün bile sürse en az 2 hafta ihbar öneli / ihbar tazminatı durumu söz konusu olacaktır.
İhbar tazminatı almak için ne kadar çalışmak gerekir?